Nostalgie alom. Wel een luxe zender trouwens (met 2 knuppels) Op de derde foto is een veerbediende timer toch?
wauuww dit zet je aan het denken wat voor moois we nu hebben met onze digitale servo's en meer grtz lip
2e foto: 4 kanaals Stabo analoog-proportionele besturing, werkte met 4 toontjes die onafhankelijk van elkaar in hoogte konden worden gevarieerd. In de ontvanger zaten wat afstemkringen (spoeltjes en condensatoren) die meer of minder in resonantie kwamen. Hieruit werden dan 4 gelijkspanningen teruggewonnen die de de 4 servo's aanstuurden. Nadeel: hoe kleiner het verschil tussen de ingestelde en momentele waarde werd, hoe kleiner de aansturing van de motor en dus de stelkracht. Nauwkeurigheid was dus zeer matig, maar het werkte wel. Alleen al de ontvanger bestond uit een aantal printplaten: de ontvanger, de toondemodulatoren + servoversterkers. In de servos zat geen electronica. Ik schat 1963/64, toen kort daarna Simprop uitkwam met de Digi 4 waren alle andere sets op slag verouderd. 3e foto: Een F1C model. Zichtbaar zijn een 2,5cc racemotor en een Seelig timer. De laatste had meerdere funcies: Bij de start (motortoerental >25.000, geen nitro!) stijgt de kist eerst vrijwel verticaal. Na (tegenwoordig) 5 seconden stopt de timer de motor en past de instelhoek van het stabilo aan voor de zweefvlucht. Na de maximaal te vliegen tijd (al heel lang 180 seconden) wordt het stabilo opnieuw versteld nu naar -45 graden zodat de kist dwarrelend naar beneden komt. Hier de ontwikkeling van de klasse door de jaren heen. In Nederland zijn, een grote schande, de mogelijkheden om met dit soort modellen te vliegen eigenlijk niet meer aanwezig. Waarin een klein land klein kan zijn.... 4e foto: Een (deels gesloopte) Graupner/Grundig BellaPhon zender. Zo op het oog een vijfkanaals. Op de stick zitten 4 microswitches waarmee 4 verschillende tonen konden worden ingeschakeld (voor links/rechts en hoog/laag). De vijfde toon werd met de drukknop geschakeld. In de ontvanger dezelfde soort electronische filters als bij voornoemde Stabo, maar dit keer op vaste (toon)frequenties. In dit soort oude ontvangers werden daarmee relais aangestuurd, die per twee een stuurmachine in twee richtingen konden doen uitslaan. Het vijfde kanaal bediende een eenkanaals stuurmotor, bij iedere keer drukken schoof deze een positie op: stationair, half-, volgas, halfgas, stationair, halfgas, enz. Dat ding (een Graupner Unimatic) zie je uiterst rechts. Heel primitief allemaal, maar er was mee te vliegen. Je moest wel goed kunnen bouwen en trimmen, want tijdens de vlucht kon dat laatste natuurlijk niet.
voor F1C zit men inmiddels al op 4 sec en klappen de vleugel tippen samen onder het middenpaneel. daarna als je overgaat naar de zweef toestand klappen de tippen onder het middenpaneel vandaan.
Dat heette vroeger 10 kanaals. Bij Graupner nog altijd terug te vinden in namen als MC32 voor een 16 kanaal zender. Let eens op: Ontvanger gewicht 285 gram. De Bellamatic een mooie en voor die tijd enorm lichte stuurmotor. De unimatic was zoals Bruno verhaalt als gasservo te gebruiken of als richtingroer servo in een 1 kanaals set. Door 1 x drukken kreeg je links, 2 x rechts. Er zaten 2 stuurschijven bij (soort printplaatjes) waarmee je of de ene of de andere functie kon kiezen. We zouden dat nu Hardware-Programmable noemen. Rick
Hierbij nog even de Aeromodeller van Oktober 1965 de WK F3A in Zweden. De eerste met vrijwel alleen maar proportionele besturing. Plaatje 8 de Simprop die Bruno beschrijft. Plaatje 7 de Braun zender, een echte Pultzender, je kreeg er geen onderstel bij. Mooi tijdsbeeld van 1965 is plaatje 13 met het bijschrift van Aeromodeller. "Analog or Digital we're not quite sure, but certainly proportional." Rick
Ik heb nog een leuk linkje met oude films; RC Modelvliegen, Modelvliegen, Modelbouw, Zweefvliegtuig, Electro, Helicopter, Oostenrijk
Nee, ik bedoelde echt vijfkanaals, kijk nog maar eens goed naar de foto. Slechts 1 4 kanaals 'stick' Twee kanalen voor links rechts, twee voor hoog/laag en 1 op een drukknop voor het gas. Een tienkanaals zoals hierboven had wel twee stuks van die 4 kanaals 'sticks' en nog een enkele tweekanaals of gewoon twee drukknoppen. Dit hierboven is de Bellamatic 1, ik heb nog een Bellamatic 2, die in mijn eerste RC kistje zat, voordat ik dit ombouwde naar proportional. V De Variomatic was de laatste der Mohikanen (geschakelde stuurmotoren), een beetje gestyled naar het voorbeeld van de Amerikaanse Bonners, maar daarna (~1970) werd alles digitaal proportioneel.
Je hebt helemaal gelijk. Ik heb zelf nooit met de oude niet proportionele apparatuur gevlogen. Mijn buurjongen had een buizenzender met ik dacht een DCC90 uit het boek van Kreulen. Met eerst een escapement later de Unimatic. Ik vloog toen Vrije Vlucht. Pas in 1973 heb ik uit MODELL de PicoProp gebouwd een 1 kanaal proprtionele besturing met inderdaad 2 spoelen in de ontvanger. Het was een unitje met ontvanger en servo (met een TO5 motortje incl terugkoppeling, alles zelfbouw) op 1 print. Gewicht ca 40 gram, met 2 Deac 225 DKz. Hiermee in 1973 de eerste (gedocumenteerde) Nederlandse electrovluchten gemaakt. Eerst met 6 DEAC 500 DKZ en een omgewikkelde Monoperm Super, maar dat waren hooguit verlengde glijvluchten. Daarna ging het redelijk met 6 cellen SAFT 450 mAh en een Mabuchi 360. Rick
Grappig om zo weer herinnerd te worden aan het feit dat het toen ontzettend hip was om iets 'matic' te noemen Een variomatic heb ik ook nog.......zit alleen een DAF 55 aan vast
Mijn eerste set was de transistorzender uit hetzelfde boek, met een balansversteker als modulator en een AF 118 in de eindtrap. Toongenerator met een dubbel T-filter, stabiel genoeg voor de Schumacher toon detectoren in de ontvanger. Ontvanger was een superreg, ook uit dat boek. Met die combinatie heb ik maximaal 150 m reikwijdte gehaald, no matter wat ik deed. Het was het zendvermogen, want met andere ontvangers werd het niet beter. Alles er uit gewrongen wat er in zat, af en toe een (gekoelde) AF 118 opgeblazen. Na een zomer van meer prutsen dan vliegen :bad-wordseen keer de kist terug moeten halen na een lange wandeling omdat deze na 30 seconden al niet meer reageerde... ) was ik het zat en had net een eerste schema van een Engels ontwerp proportional set in handen gekregen. Dat ontwerp, de Classic, werd binnen een jaar tijd mateloos populair in de omgeving van Amsterdam, want daar zat een electronica zaak die, naast de normale, allerlei moeilijke onderdelen zoals sticks en antennes ging verkopen. Ben weer gaan sparen en bouwen, in ruim een half jaar tijd had ik een 1 functie setje werkend. Reikwijdte tot voorbij de zichtgrens.... Met dat spul -later uitgebreid naar 6 functies- heb ik gevlogen tot ik naar Almere verhuisde, alwaar niet op de 27 MHz mocht worden gevlogen.... @ Gert: met deze set heb ik zowel bij de Heugenhausers in de wei achter het huis, als op de Wasserkuppe gevlogen...
Ja... dat museum is mooi. Het heet overigens Deutsches Museum. Is niet specifiek luchtvaart, doch polytechnisch, historisch ingericht. De belendende museumwinkel heeft prachtige gadgets liggen, fraaie boeken over de luchtvaart... etc. In de tuin staat een grote reddingboot... Theodor Heuss (v2), in de jaren 50 een revolutie op reddinggebied. Museum is echt een aanrader. Meeliftende dames kan je beter in de stad of op een terras loslaten. Je gaat als geïnteresseerde met tegenzin de deur weer uit...
