Zeeschouw nr 532 (Billing Boats)

Rob, Probeer eens een (lichte) handfiguurzaag met een metaalzaagje. En steek eens bij een juwelier je licht op welke metaalzaagjes hij gebruikt. Van een lokale juwelier een pakje heel fijne figuurzaaagjes gekregen. Ben er blij mee en zuinig op. Billing Boats staat niet positief bekend om de kwaliteit van hun hout, c.q. triplex. Voor dit soort onderdelen zou ik een plaatje berkentriplex aanschaffen. Buiten dat het beter zaagt is het ook gemakkelijker na te bewerken. En leg er bij het zagen een afvalstukje triplex onder. Dan heb je aan de onderkant steun en loopt de zaag niet zo snel weg. En zaag niet te gretig, d.w.z. minimaal vooruit duwen. Een goed zaagje trekt zichzelf vooruit. Wat er dan overblijft is rustig op en neer bewegen en sturen. Succes ermee! Gr. Klaas.

 

Het is een combinatie geworden van genoemde adviezen
Het triplex is erg dun (1,2 mm) en versplinterd heel snel. Ik durfde het dan ook niet aan om de ruitjes uit de kozijnen voor deur en raam te zagen. Uiteindelijk heb ik deze maar met latjes opgebouwd op de originele deur en ramen die nog wel uit te zagen waren. Worden ze wel wat dikker van. Het in de breedte buigen van plankjes voor de sierlijst was geen succes. die krappe bochtjes krijg je er niet in. Uiteindelijk heb ik deze maar bij elkaar gepuzzeld van de restanten van het originele deel en wat restjes hout. Het resultaat is niet fraai, maar met wat schuren en opvullen moet het lukken daar wat van te maken. Ik denk dat ik deze groen schilder, want vernis erover gaat geen fraai resultaat meer geven en ik wilde toch al wat groen accenten.
Ik gaf in het begin al aan dat er allerhande gereedschap in de doos zat. Blijken er 2 zakjes met hele fijne zaagjes voor de handfiguurzaag in te zitten. Die gaan zeker te pas komen.
Resultaat to nu toe. Romp, deel opbouw, afwerklatjes langs de kanten van het dek (sierlijst moet nog afgewerkt worden....):

 

Inmiddels de onderste bodemplaten geplaatst en de kajuitbouw:

Ben inmiddels wel tot de ontdekking gekomen dat de maatvoering van Billing Boats voor geen meter klopt. Hoewel netjes buiten de zwarte randjes gezaagd (lukt best na wat oefenen) bleken de bodemplaten te lang. Aan beide kanten staken ze ~ 1 cm over. De breedte klopte ook niet. In het midden waren de bodemplaten te breed en stak deze over de spanten heen. Aan het einde waren ze te smal en staken de spanten buiten de bodem plaat uit. De spanten waren voorgezaagd, het lag daar dus zeker niet aan mijn zaagkunsten. Uiteindelijk flink moeten schuren en zagen om alles aan te laten sluiten. Dat moet ik met de volgende platen maar weer zien op te lossen.

Ook de montage van de opbouw liep stroef. De ondersteuningen leken redelijk correct gezaagd (zie foto in mijn post van 29 feb). Het dakje bleek aan de voorkant te breed en aan de achterkant te smal. Ook moest deze volgens de zaaglijnen afgeronde hoeken krijgen. Je ziet aan de foto's al dat het dak gewoon haakse hoeken heeft. Dankzij de afrondingen hield ik ruimte in de hoeken over die ik niet bijgeschuurd kreeg (bij-schuren kan niet, af-schuren wel ). Kortom hier ook weer veel schuren, gaten en hoeken opvullen met houtvuller. Vervolgens de toplaag en bovenste randje van de zijkant afgewerkt met fineer omdat met vernis alleen hier niets moois meer van te maken.

Vreemd genoeg valt het eindresultaat me niet tegen.

Uiteindelijk de sierrand rond de kajuit toch maar niet groen gemaakt maar dezelfde goudverf gebruikt die ik ook op de patrijspoortjes heb gesmeerd.

Leermomentje: alle onderdelen (veel?) ruimer zagen als aangegeven en daarna pas maken voordat je deze monteert.

 

misschien is dat wel een goed idee Rob, je zij net zelf al dat bij schuren niet lukt

 

Weer verder gegaan met de roepplaten. Zoals verwacht kwam ik bij de laatste plaat aan beide kanten 3~5 mm te kort. De onderkant heb ik net over het zwarte randje gezaagd, daarna de de platen op de romp gezet met naalden en vervolgens de bovenkant afgetekend:

Vervolgens de zaagsneden afgetekend:

Helaas gaan dat soort smalle randje, ook met figuurzaag i.p.v. elektrische zaag, niet zonder splinters. De suggestie om er een ander plaatje achter te zetten werkte deels, maar er brokkelden nog steeds stukjes af.

De platen op de romp lijmen geeft weer zijn eigen probleem. Ik heb ze op plek gezet met pinnen en vervolgens elastieken gebruikt om de randen goed op elkaar te krijgen zodat de witte houtlijk kon drogen:

Grote probleem is dat deze zo strak aangetrokken moeten worden dat tussen de spanten de planken naar binnen geduwd worden. Het eindresultaat is dan ook gewoon lelijk geworden:

Is nog steeds oplosbaar met veel plamuur en schuurwerk, zeker als ik deze daarna met fineer afwerk, maar had gehoopt dat dit nit nodig zou zijn.

Ik heb nog 1 plank te gaan. Denk dat ik deze met dikke cyanoacrylaat lijm vast zet, die droogt snellen en dan hoef ik geen elastiek te gebruiken om deze strak op zijn plek te krijgen. Hopelijk kan ik deze dan ook in stappen vastlijmen.

Enige ideeën of dit beter kan?

 

Hallo Rob,

De triplex platen zijn stug en breekbaar, waardoor de spanning van de elastieken die deuken veroorzaken. Een betere oplossing is om de platen een beetje voor te buigen en ze daarna alleen vast pinnen op de spanten en zonder de elastieken. Als je van te voren de spanten met potlood over neemt op de platen, dan weet je de exacte positie voor je pinnen of nageltjes. Het buigen van triplex en/of multiplex is ook niet echt een makkelijke opgaaf en vergt wat geduld.
Op deze pagina hms Beagle uit 1820 | ModelbouwForum.nl in post 17 leg ik een beetje uit hoe je dit kunt doen. Triplex kan je wel vochtig maken, maar niet in het water leggen omdat dan de lijm waar het triplex mee verbonden is kan loslaten.

Als de kromming/bocht niet al te sterk/groot is, dan kan je de plaat ook droog verlijmen, door eerst de plaat op de twee middelste spanten te verlijmen en nagelen en dan zo vervolgens verder naar links en rechts, dit kan echter niet met ca-lijm omdat dat te snel droogt, maar gewoon met houtlijm. Je kan bijv. eerst de middelste spanten insmeren met lijm en de plaat er op nagelen en dan de buitenkanten één voor één. Als alles droog en uitgehard is kun je de pinnen of nagels weer verwijderen.

Hopelijk heb je er wat aan, succes met de verdere bouw.

 

Hallo Piet,

Bedankt voor de tips! Ik ben inmiddels ook je uitgebreide verslag over de HMS Beagle aan het lezen. Erg leerzaam!

Voor de duidelijkheid: Dit flinterdunne (1mm) triplex laat zich moeiteloos buigen. Ik heb deze voorgebogen door deze nat te maken aan de buitenzijde en vervolgens met pinnen op de spanten vast te zetten en een nachtje te laten drogen. Herhaald als de buiging niet voldoende was.
Vastlijmen van de platen op de spanten met witte houtlijm is dan ook geen enkel probleem. Spijkertjes niet nodig, alleen naalden zijn ook al voldoende om dit op zijn plek te houden en te laten drogen. Ook elestiekjes, alleen op de plek van de spanten geven geen probleem.
Het probleem ontstaat daar waar de ene plaat de ander plaat (net niet..) raakt. Daar kan ik geen nageltjes en/of naalden gebruiken. Het raakvlak is te klein, die triplex is 1 mm dik.... Als ik de plaat alleen aan de spanten had vastgezet dan hield ik grote spleten over tussen de platen. Daar heb ik de elastieken voor gebruikt (met net zon beroerd resultaat). Ik zou de plaat ook in de breedte richting moeten kunne buigen. Maar zowel in de lengte als in de breedte buigen lukt niet.

Vanuit het midden lijmen en dan in stapjes opzij werken lijkt me iets wat ik zeker kan proberen. Als ik met witte lijm de randen van de platen niet aan elkaar vast krijg dan probeer ik toch dikke CA (langzaamdrogend ~ 60s). Die droogtijd is kort genoeg om de boel met de hand op zijn plek te vast te drukken (voor korte lijmstukken) en lang genoeg om nog te kunnen schuiven na het plaatsen mocht hij niet helemaal goed gepositioneerd zijn.

 

Dit probleem kan je eventueel oplossen door wat extra hout aan de bodemplaat te lijmen waarmee je dan extra lijmoppervlak creëert en ruimte voor je pinnen en/of nageltjes voor de zijpanelen. Het is vaak even zoeken en bedenken hoe je een probleem dat je tegenkomt kunt aanpakken, wat natuurlijk ook de charme is van deze hobby.

 

Inmiddels een lange tijd geleden dat ik een update gepost heb. Nadat het behoorlijk mis leek te zijn gegaan met het vastzetten van de platen op de spanten hen ik een tijdje de handdoek in de ring gegooid.
Een paar maanden geleden heb ik dit toch weer opgepakt en met de tips van Pietsan de boel proberen te fixen. Dat de zomer was aangebroken en mijn motor van stal werd gehaald hielp ook al niet natuurlijk. Gelukkig zijn de avonden inmiddels weer donker en de weekeinden te koud.....

Voor de laatste huidplaten heb ik het opgegeven om te zorgen dat deze aansluiten op de naden. Alleen op de plek waar de platen de spanten raken heb ik houtlijm gesmeerd en e.e.a. met elastiek op zijn plek gehouden. Daardoor zijn er geen deuken in de nieuwe platen meer gekomen. Wel grote naden, die heb ik opgevuld met hout restanten en kneedbaar hout. Dat heb ik ook gedaan met de "deuken" die zichtbaar waren op de laatste foto aan de andere kant van de romp. Daarna de opengebleven afwijkingen opgevuld plamuur. Na veel schuren, plamuren, schuren, plamuren etc. werd het resultaat best acceptabel.Wel was me duidelijk dat een houtlook het niet ging worden met al die plamuur, ook een dekkend verfje was niet voldoende om nog een mooi eindresultaat te krijgen. Nu was ik toch al van plan om er een laag fineer over te leggen dus dat kwam mooi uit...
In deze foto is de bodem al bekleed met fineer en heb ik de eerste fineer strook over een van de geplamuurde zijplaten gezet:

Dat fineren lijkt simpel, maar ook dit val tegen. De dunnen latje (0,5mm dik, 10mm breed) laten zich niet in de breedte buigen dat maakt het moeilijk om de de planvorm te laten volgen.. Forceer je dat toch dan gaat de fineer bol staan en kan je opnieuw beginnen. Omdat de fineer zich maar moeizaam laat verwijderen na verlijmd te zijn kun je dat beter vermijden.
Het eindresultaat mag er wat mij betreft wel zijn. De fineer heeft wel veel van de door mij gemaakte fouten verborgen:

Of het allemaal voldoende is om hier een mooie houtlook eindresultaat van te maken weet ik pas na het aanbrengen van de vernis laag. Als er ergens wat teveel lijm gebruikt is wordt het eindresultaat vlekkerig en lelijk en dan moet er alsnog een dekkende kleurlaag over. De kiel laat ik zonder fineer, daar gaat toch een dekkende laag "tar" black overheen.
Maar de vernis gaat er pas over als de latjes van voor- en achtersteven er op zitten en de gangboorden op de bovenrand zijn gelijmd. Dankzij de fineer heeft de bovenrand wel net wat meer breedte om verlijmd te worden, van 1 naar 1,5 mm. Dat is toch 50% meer....

De planken, met fineer, aanbrengen heeft uiteindelijk veel meer tijd gekost als ik bij voorgaande modellen besteed heb aan het klassiek beplanken van een romp.

 

Hoi Rob,
Ik heb een oude bouwdoos van de Billing-boats "Schouw" gekregen, lag half afgebouwd op een oude zolder dus vraag ikme af of het e.e.a. compleet is. ben jij toevallig in het bezit van een bouwtekening of bouw instructie?

 

Ik zal hem scannen voor je.
Kan ik deze hier plaatsen of kan ik hem betrr mailen?

 

Mail hem maar als dat kan naar mij
Alvast bedankt
Arend

 

Ik mag me er misschien niet bemoeien, maar plaats geen email adressen in de "zichtbaar op het internet" in je post. De search-bots vinden deze en zullen je waarschijnlijk gaan bestoken met "spam". Zo indien mogelijk zou ik deze direct verwijderen en volgens mij kan je wel iemand via een "persoonlijk bericht" info opsturen via een andere weg binnen dit forum.
Sorry voor mijn interuptie. Het is niet negatief bedoeld.

 

Hallo Arendek,

Ik ben het zeker eens met Clemens! Ik heb de handleiding als pdf verstuurd met wetransfer. Je kunt je post met email adres nu dus beter verwijderen. Ik weet niet wanneer jouw bouwdoos geproduceerd is, maar deze handleiding is dus voor de oude niet-lasercut-variant.
Het is alleen nog de handleiding. De tekening met het tuigageplan is te groot om even simpel te scannen. Daar moet ik eerst een oplossing voor verzinnen.

Voor redactie. Is er ergens een plek waar oude niet meer in productie zijn handleidingen kunnen landen? Kan misschien voor meer hobbyisten interessant zijn.

Voor de voortgang:
Inmiddels de romp bekleed en gladgeschuurd. Daarna nog voor en achtersteven aangevuld en wat kleine zaken op het dek geplaatst. Uiteraard moesten alle kleine delen ook van fineer voorzien worden om geen kleurverschillen te krijgen. Dat was een behoorlijke klus. Wil iemand me even waarschuwen de volgende keer dat ik weer roep dat ik fineer ga gebruiken
Het resultaat val echter niet tegen. Inmiddels heb ik de romp geschilderd met medium Oak Vernis. Ik bleek deze niet te kunnen spuiten (goedkoop usb verfspuitje....). De oplossing was echter dezelfde als voor de whitewash op het dek: met de kwast opbrengen en daarna met een doekje uitwrijven.
Na 3 lagen ziet het er zo uit:


Dat de gangboorden lieten zich inderdaad een stuk beter plaatsen nu de romp, met de fineer, een stuk dikker was geworden. Helaas liet de fineer zich weer niet goed buigen in de vorm van de romp vooral op het bovenste (en meest zichtbare) deel. De beplanking is nu dus niet bepaald historisch correct.

Er ontbreken nu nog wat opbouwdelen op het dek. Helaas zijn die stukjes zo klein dat ik ze mocht met de elektrische zaag (fijn blad, laagste snelheid) nog met de hand (figuur) zaag heel uit de platen krijg, alles breek en verkruimeld (goed woord?). Mogelijk dat het hout te oud en uitgedroogd is? Ik zal alles nieuw moeten maken uit restjes planken.

 

Mee eens Clemens,
Hij blijft echter staan in het gele gedeelte van jouw reactie. Als jij die ook verwijderd is hij daar ook weg denk ik.
Arend

 

Geheel terechte opmerking, Clemens, maar door Arenddek zijn vraag te citeren blijft zijn emailadres voor iedereen zichtbaar, ook nadat Areddek zijn post aangepast heeft.

 

Is bij deze aangepast. Ik weet niet hoe ik het hele bericht zou moeten verwijderen.

 

Nog eens een update. Bezig geweest met opbouw, zwaarden en roer:

Note: de meeste kleinere onderdelen van o.a. daklicht en deurluik (?) braken tijdens het zagen. Deze hangen nu dus letterlijk van de fineer aan elkaar. Waar mogelijk zijn de kleine latjes opnieuw gemaakt van resten hout van andere paketen.
De steun van de kluiverboom brak in 3 stukken. Die is nu rondom van fineer voor zien.

De bovenkant van de zwaarden heb ik zeegroen gemaakt. Met dezelfde kleur wil ik ook een band over de waterlijn op de romp maken. Ik heb aardig wat foto's van zeeschouwen bekeken op het internet, maar heb hier geen echte standaard in kunnen vinden. Weet iemand wat de "traditionele" kleurstelling is voor dit soort boten (toen het nog vissersboten waren..?)

Vraag: Ik zie op het roer een aantal vlakken die op de doos als ijzerkleurig zijn weergegeven. Mijn beleving is dat die verstevigingsstrips (?) meestal van koper gemaakt werden. Kan dat kloppen?
Helaas zitten er geen koperstrips in de doos.
Zal ik dus van hout moeten maken en van een kleurtje voorzien