Bedienen kotter tuig

[Zeiler]

Beste mensen,

Voor de bouw van zeiljacht Eenhoorn ben ik me wat aan het verdiepen in de RC bediening van de zeilen. Aangezien dit mijn eerste bouwproject is ben ik erg benieuwd naar jullie ervaringen en tips.

Het schip is kotter getuigd met een (toren)grootzeil, fok met fokkeboom en kluiver welke op een kluiverboom zit. De fok zit op het 1:1 schip op een overloop dus dat wil ik ook hier realiseren, lijkt me ook een prettige RC oplossing. De bediening van de fok wil ik mee laten lopen op de bediening van het grootzeil.

Nu in eerste instantie 2 vragen:

1. Hoe kan ik het beste omgaan met de kluiver die bediend wordt vanuit twee lieren vanuit de kuip? Wat is hier gebruikelijk en hebben jullie tips?

2. In mijn geval wil ik het grootzeil en de fok samen bedienen. Hoe ga ik om met de factor die ik nodig heb om de twee zeilen evenveel te laten vieren? (lengte giek/fokkeboom is anders dus de te vieren schootlengte zal ook verschillen). Is het gebruikelijk om de fokkeschoot in dit geval door twee blokken te laten lopen die dus uiteindelijk de slag van het halende part verkleinen?

Ik hoop dat ik mijn vragen voldoende heb uitgelegd.

 

[pompebled]

Hallo Zeiler,

Grootzeil en fok bedienen met één servo of lier wordt op de meeste modeljachten gedaan.
De plaats waar de schoot aan de giek en fokkeboom aangrijpt bepaalt of beide zeilen in de goede onderlinge verhouding gevierd en aangehaald kunnen worden.

Op mijn 1 M jacht met een zeilservo en arm wordt de grootschoot door een extra blok geschoren, terwijl de fokkeschoot rechtstreeks werkt.

Met een lier en rondlopende snaar, die de schoten aantrekt en viert, kun je hetzelfde doen.

Als je voldoende slack in de schoten hebt, kun je een kluiver met één lier bedienen, ook weer met een rondlopende snaar.

Als je niet wilt, dat het achterlijk van de fok extreem uitgaat waaien, moet je het draaipunt van de fokkeboom op 20-25% van de fokkeboom lengte plaatsen, op die manier houdt je spanning op het achterlijk en kun je de bolling regelen met een dirk.

Groeten, Jan.

 

[Zeiler]

Beste Jan, bedankt voor je antwoord. Het uitwaaien van de fok denk ik wel te kunnen beperken door de talie die tussen de schoothoek en het uiteinde van de fokkeboom. In het echte schip is dit eigenlijk ook nooit een probleem en ik verwacht ook op schaal geen problemen hier. Wel heb ik nog een idee en wellicht hebben jullie daar een visie op.

Is het mogelijk om de grootschoot en de fokkeschoot op één halend part aan te halen? Op deze manier heb je geen problemen met het verschil in lengteverhouding van het halend part tussen beide zeilen.

Ik bedoel het als volgt: Er komt 1 lijn als lus tussen de giek en de fokkeboom. Een katrol systeem (om de slag te verkorten) in de buik van het schip maakt dat beide zeilen bediend kunnen worden. Een nadeel hiervan zou zijn dat als er meer weerstand (vooral bij licht weer situaties) op één schoot deel kan komen te staan en dat eerst het grootzeil wordt ingehaald, en daarna pas de fok of andersom.

Denk ik nu te moeilijk of hebben jullie tips die me de goede richting op kunnen duwen?

Groeten Crispijn

 

[Baggeraar]

Een nadeel hiervan zou zijn dat als er meer weerstand (vooral bij licht weer situaties) op één schoot deel kan komen te staan en dat eerst het grootzeil wordt ingehaald, en daarna pas de fok of andersom.

Als ik denk dat ik snap wat je bedoelt werkt dat niet.
Bij schuin voor de wind zou dan je grootzeil tegen de stag waaien en de fok midscheeps trekken omdat die in de luwte zit???

 

[Zeiler]

Als ik denk dat ik snap wat je bedoelt werkt dat niet.
Bij schuin voor de wind zou dan je grootzeil tegen de stag waaien en de fok midscheeps trekken omdat die in de luwte zit???

Ja, daar heb je een goed punt. Daar had ik nog niet aan gedacht. Ik moet dus een oplossing zoeken met een katrol in de juiste verhouding om het verschil in lengte verhouding te tackelen. Bedankt Harm, ik ga nog even puzzelen.

 

[ahcling]

Wanneer je een servoarm gebruikt, kun je ook nog met een verschillende lengte van de arm werken.
Bedoel dus lengte draaipunt servoarm tot schoot op servoarm van beide zeilen verschillend.

 

[Zeiler]

Heren, los van mijn bouwverslag wil ik graag dit draadje verder uitbuiten om mijn zeilbediening verder uit te detailleren (ik zal een verwijzing naar deze brainstorm in mijn bouwverslag opnemen). Ik ben er voor een groot deel uit volgens mij.

Nog even wat eisen die ik gesteld heb op een rij:

- zeilplan mag niet (noemenswaardig) aangepast worden
- aangrijpingspunten schoten mogen niet verschoven worden
- eenvoudige zeilbediening (max 2 handelingen)
- mag niet vast lopen
- betrouwbaar
- compact te bouwen
- ...

Onderstaande schets zal voor zich spreken maar toch een kleine aanvulling.

3 zeilen, 2 winches. Op 1 winch zal ik een aangepaste trommel maken met twee diameters. De ene haalt de grootschoot binnen, de andere de fok. Om de extra lengte van de (dubbele) grootschoot te compenseren haal ik hem onderdeks ook dubbel in. De finetuning van de schootlengte van de fok denk ik met de roze talie op het voordek te kunnen regelen.
De kluiver wordt vrij eenvoudig bestuurd. Door de genua module in de F14 zender die ik heb wordt dit ook nog eens extra makkelijk gemaakt volgens mij.

Ik kies voor vrij eenvoudige zeilwinches, en denk deze in de minimale en maximale slag te kunnen regelen met een module (ik heb dus een 'ouderwetse' F14 die dit niet op de zender kan regelen), gevonden op een engelse website http://www.action-electronics.co.uk/pdfs/P96.pdf Uiteindelijk is dit goedkoper dan een winch die dit standaard in zich heeft.

Dek doorvoeren zullen door de lieren lopen waar buisjes in gesoldeerd zijn. Zo blijft het min of meer esthetisch verantwoord.

Beide omloop systemen worden op een aluminium profiel gebouwd, misschien dat ik het kan combineren. Het systeem voor het grootzeil wordt geveerd gemonteerd in de romp om klappen bij gijpen op te vangen.

Zie ik dingen over het hoofd? Kom maar op met jullie hoofdbrekers, ik ga graag beginnen aan de bouw van dit systeem voordat alle details aangebracht worden. Zo voorkom ik hoogstwaarschijnlijk dubbel werk!

Met groet,

Crispijn

 

[Jan-Willem R]

Dag Crispijn,

Allereerst heb je een mooie en duidelijke tekening gemaakt!

Zoals je weet ben ik met min of meer dezelfde "uitdaging" bezig. Mijn oog valt direct op het punt waar je een veer aanbrengt bij het omloopwiel van de kluivenschoot. Er komt bij het inhalen van de lijn (zowel links als rechts) naar mijn idee direct een trekkracht op het omloopwiel te staan. Daardoor zal de daarachter aangebrachte veer gaan uitrekken en de omlooplijn laten slaphangen. Dit met alle gevolgen van dien. Klopt mijn redenatie?

Wat het onderdeks opvangen van de schootlijnen betreft: ik hoop vandaag een update te maken op het Starlet bouwverslag met enig beeldmateriaal hoe ik dat denk op te lossen. Mogelijk kun je daar wat van gebruiken.

Wat de juiste werking van je fokkeschoot en grootschoot betreft: daar waag ik mij niet aan. Dat ben ik zelf nog aan het uitvinden Maar de collega bouwers kunnen je daar vast verder mee helpen.

Succes Crispijn,

Jan-Willem

 

[Zeiler]

Hoi Jan-Willem,

Bedankt voor de complimenten. Je hebt wel een punt daar en ik ben nog even verder gaan zoeken. Veel van dit principe is te zien in de volgende pdf. Op pagina 2 staat het systeem dat ik kan gebruiken, gelukkig wordt die van mij compacter.

Volgens mij moet ik inderdaad geen veer gebruiken maar moet ik me storten op een systeem waarbij ik na het aanbrengen van de omlooplijn de boel op spanning kan brengen.

Eens?

Groeten en succes met bouwen!

Crispijn

 

[pompebled]

Volgens mij moet ik inderdaad geen veer gebruiken maar moet ik me storten op een systeem waarbij ik na het aanbrengen van de omlooplijn de boel op spanning kan brengen.

Hallo Crispijn.

Als je de positie van de lier en de katrol (onderdeks) verwisselt, heb je het probleem van spanning op de veer al opgelost, de trekkracht komt dan op de liertrommel en de veer op de katrol hoeft alleen de snaar maar op spanning te houden.

Groeten, Jan.

 

[Zeiler]

@Jan, bedankt voor de tip! Heb hem in praktijk gebracht, zie onderstaande.

Het heeft een tijd in de koelkast gestaan door zomerse activiteiten maar afgelopen tijd toch wel weer bezig geweest met het ontwerp voor de zeilbediening. Hierbij mijn opzet voor de kluiver bediening. Winch komt voorin het schip te staan, schoten lopen door de lieren bij de kuip de buik binnen via buisjes. Hierna lopen ze vrij waar ze met lusterklemmen worden bevestigd aan de omlooplijn. De opstelling voor de fok gecombineerd met grootzeil ben ik nog aan het puzzelen. Ik heb weinig ruimte (lengte) onderdeks vanwege de kuip op het achterschip dus er moeten wat plannen gewijzigd worden :?

Overzicht van de opstelling. Veel boutjes heb ik nog achterwege gelaten maar dat lijkt me duidelijk

Hier is de maat verhouding te zien. De trommel op de winch ga ik zelf draaien om de juiste inhaal lengte te realiseren met het aantal omwentelingen dat ik heb (6 turns)

De omloop rol schuift in het aluminium frame. Alles wordt op spanning gehouden met een trekveer. Zowel voor de winch als hier bij de omloop rol wil ik buisjes maken om te voorkomen dat de lijn van het katrol af loopt.

Ik dacht voor de omlooplijn oude dyneema lijnen van mijn kite te gebruiken maar dit is toch wat aan de dikke kant (+- 1mm). Nu heb ik hier ook takelgaren (om lijnen aan het uiteinde dicht te knopen) liggen en dat lijkt me wel wat. Het is ietwat wassig wat maakt dat het een erg compacte lijn is. Iemand anders nog goede tips? Het moet volgens mij een niet enorm in elkaar gedraaid zijn, dat wordt uiteindelijk alleen maar lastig. Liefst zelfs gevlochten maar dan niet te dik.

Crispijn

 

[atarie]

bediening schoten

Hallo zeilers,
-In mijn voormalige vaanzeiler (zie ander draadje) heb ik om de rondgaande lijn op spanning te houden geen trekveer maar een drukveer uit een kledinghangertje gebruikt.Reden was dat ik het toegangsluik niet te groot wilde maken en aan een bepaalde lengte gebonden was om de hele winch- en schijffundatie naar binnen te kunnen schuiven.
-Bij een test op het droge , met gewichten aan de schoten , bleek dat de veer aan de verkeerde kant (zoals op de foto) zat en de rondgaande lijn slap werd en om de winch

kronkelde en vervolgens de veer aan de andere kant gezet.Op de foto is alleen de grootschoot te zien.De fokkeschoot loopt eerst naar een schijf rechtsboven , vervolgens terug naar een schijfje links onder en dan omhoog door het dek naar de fokkeboom,
-misschien omslachtig maar tot nu toe werkt het verrassend goed.
-mooie 3d-tekenig heb je gemaakt

atarie