Bouwverslag Frisch Wilga 1/3,5

[evert_B]

Vorig jaar, ergens rond 15 november ben ik de kit van de Wilga gaan ophalen bij Alexander Frisch. Toegegeven, de Wilga is niet moeders mooiste, maar zoals dikwijls ook het geval is, zit er toch heel wat schoonheid in die lelijkheid. Een vlieger met karakter dus.

Een jaartje maakte de Wilga mee het vast meubilair uit op men bouwkot, maar daar brengen we nu verandering in.

Naar het schijnt heeft hij zeer goedmoedige vliegeigenschappen, en is het een ideaal werkpaard. De bedoeling is dat mijn Wilga hoofdzakelijk ingezet zal worden als sleepvliegtuig, daarom dit bouwverslag onder de rubriek van de sleepvliegtuigen.

PZL 104 Wilga 80 Technische gegevens:
schaal: 1/3.5
spanwijdte: 3.20m
lengte 2.25m
gewicht: ca 15kg
motor: king 100cc boxer

Even een kleine impressie van het "gevaarte":

 

[Berto]

Een "mooie" kist van "lelijkheid".

Weer een leuk draadje om te volgen maar zou je de eerste foto willen verkleinen (max 640x480) dat zouden wij op prijs stellen :wink:

Succes met de bouw.

Grt,
Berto.

 

[evert_B]

Het eerste werkje is de romp verstevigen met twee rondhoutjes. Dit moet eerst gebeuren, nog vooraleer de ramen uitgesneden worden. Zonder deze stukjes zou de romp geen stijfheid meer hebben.

Eerst de nodige openingen gemaakt...

Vervolgens rondhoutjes even passen

en dan aan de slag met de epoxy. Ik gebruik nu bijna steeds de 24 uur epoxy. Aangedikt met aerocell (mircoballoons) en met aerosil (thyxotroop) om het uitlopen van de epoxy tegen te gaan.

Geschuurd ziet het er dan als volgt uit:

 

[evert_B]

Ondertussen is de voorste ruit uitgezaagd. Nog acht ruitjes maar niemeer...
Eerst heb ik geprobeerd om de ramen uit te zagen met de Dremel en een klein cirkel-zaagbladje. Maar dit lukt niet erg goed. Het zaagje loopt steeds vast, en als ik de toeren verhoog, dan loopt het zaagbladje warm.
Uiteindelijk heb ik met een gewone zaag de grootste delen weggehaald, om vervolgens met de Dremel met schuurklosje de rest weg te halen.

 

[Richard Branderhorst]

Burka= geheel bedekkend kleed
Wilga= te groot hoofddeksel

 

[pietervisser]

ik ben op het moment bezig met de bouw van een 1/4 wilga.
ongeveer in dezelfde staat als de foto's van jou.
mijn ruitjes heb ik eruit gehaald met een dremel met een diamant schijfje.
dit gaat perfect................

 

[Bertus]

a

 

[evert_B]

Ik zou me ernstig zorgen beginnen maken moest die kap me passen, Richard. :lol:

@pietervisser, leuk dat je ook een Wilga aan't bouwen bent. Ik vermoed dat er helemaal niet veel verschil zal zitten op de twee modellen, toch qua bouwwijze. Ik denk dat zelfs alle onderdelen zo goed als identiek zijn. Het zou leuk zijn als de bouw van beide modellen samen in dit draadje komt. Weet je al welke motor je erop gaat zetten?


Mijn werkwijze voor het "ramen slopen" is iets efficienter geworden. Ik gebruik nu enkel de dremel met het schuurklosje. Dat houd ik schuin en ga daar dan mooi het raampje mee rond. Wel een stofferig gedoe. Fijn afwerken doe ik met verschillende vijltjes en schuurpapier.

Ondertussen zijn er nog een paar ruiten gezaagd.

En nog een paar ruiten verder

Nu nog twee raampjes op de rug van de cockpit.

 

[pietervisser]

er zal inderdaad niet veel verschil inzitten, die van jou is alleen iets groter
stof komt er bij mij ook genoeg af en van het vijlen krijg je in ieder geval dikke armen :?
die van mij is nu in exact dezelfde fase als die van jou.
Ik heb alleen om de rondhoutjes 2 aluminium pijpjes gedaan. Dit vond ik er net iets mooier uitzien.
ik ga er waarschijnlijk een zg62 of een 80 boxer opzetten. Ik weet het nog niet helemaal.
ik zal eens wat foto's maken van die van mij en die post ik dan ook wel in dit draadje.
ik heb echter niet veel tijd om te bouwen maar voor het zomerseizoen moet hij toch wel af zijn.
Ik ga hem voornamelijk gebruiken voor het droppen van parachutisten dus echt een brute motor heb ik niet nodig.

groeten Pieter

 

[evert_B]

Pieter, met een 60cc of een 80cc gaat hij heel mooi tot zijn recht komen. Of het veel uitmaakt weet ik eigenlijk niet. De 80 boxer zal wel meer koppel hebben, maar je hebt ook heel wat gewicht extra (allereerst de zwaardere motor en de dubbele uitlaat al). Ben effe gaan kijken naar de schroef die men aanraadt voor de zg80, en zie daar een 24x10 staan. Deze schroef staat bij mij ook op men Speedster met de MVVS58, en daarmee haalt de mvvs makkelijk 7300 rpm. Een sterke 60 zou wel eens in de buurt van de 80 boxer kunnen komen.
Een sleephaak zou je eigenlijk standaard moeten inbouwen in zo een kist. Ook al is het niet je oorspronkelijke opzet, vroeg of laat komt het wel eens van pas.

Toch even een paar foto's van de 1/3,5 Wilga van Ernst.
Gewoonweg prachtig afgewerkt.

Ik heb dus nog een hele weg te gaan ...

 

[evert_B]

Toch even nog een kleine update voor het slapengaan.

Alle ruitjes zijn er ondertussen uit. Het is toch een heel werkje.
Als je ziet wat er uiteindelijk maar overblijft van die romp, dan moeten die twee rondhoutjes van diameter 10 toch heel wat krachten opnemen. Een goeie tip die ik van Ernst kreeg is om de aanhechtingen van deze rondhoutjes met een stukje glasvezel te verstevigen. Dit ga ik dan ook doen.

Voorlopig blijf ik stof maken: nu moeten de openingen voor de poten gemaakt worden. Deze staan mooi aangeduid in de epoxy romp.

En dan toch even zien of alles wel past...

Het onderstel is nu de volgende uitdaging. Dit moet toch mooi uitgelijnd staan. Ik denk dat ik eerst de vleugelbuis ga plaatsen, zodat ik hiermee de romp mooi horizontaal (en voldoende hoog) kan plaatsen. En dan kan ik gaan uitmeten voor het onderstel...

 

[evert_B]

Een laatste keer een update in 2005.

Vooraleer ik verder kon moest ik mijn bouwzolder een beetje ordenen. Zo'n wilga pakt namelijk rap veel plaats in. Dus maar eerst een rekje gemaakt om de zweverrompen kwijt te raken.

En dan maar weer verder met het grote werk.
Ik was nog aan het dubben hoe ik dat landingsgestel zou kunnen plaatsen en tegelijk uitlijnen. Nog geen inspiratie, dus maar eerst de rondhoutjes een laagje glasvezel gegeven ter hoogte van het vuurpaneel.

vervolgens de alu-plaatjes op het voorste landingsgestel-spant gepast (nog niet verlijmd)

En dan een goede ingeving:
In plaats van alles in de romp te passen en dan uitlijnen en aftekenen, ga ik het landingsgestel buiten de romp uitlijnen. De alu-platten waar de schokdempers op staan dienen exact 68cm uit elkaar te staan. Dus een afstandhouder gemaakt, en op de plaats waar de wielen komen heb ik de poten erop vastgezet.

Alles mooi uitgelijnd, en dan het plankje erop.
Tja, blijkbaar zijn die alu platten niet echt zuiver geplooid. Zoals je ziet op de volgende foto zit er toch wel wat verschil op. Toch nog even alles controleren. Die 5mm dikke aluminium hoeken zal ik een paar tikken moeten geven. Dit kon toch beter geplooid dacht ik zo...

Zo, vervolg in 2006...

 

[evert_B]

Ik ben verder gegaan met het uitlijnen van het onderstel.
Voorlopig heb ik nog niets definitief bevestigd van het landingsgestel.
Ik wacht ook nog even met de vleugelbuis.
De wilga staat nu op zijn poten:

En zo zien de alu-platten er dan langs binnen uit:

Het haaks zetten van de romp op de poten heb ik met het klassieke koordjes-systeem gedaan.

 

[evert_B]

Door de 24 uur epoxy te gebruiken zit je na elke handeling zowat vast.
Na alles 37 keer te hebben nagemeten, heb ik dan toch de gaten geboord.

Inslagmoeren erin, en deze vastgezet met een lapje glasvezel en epoxy. Eerst wel even de schroefdraad gevuld met vaseline.

En dan het voorste spant met aangedikte 24h epoxy vastgezet, en een lapje glasvezel als versterking ertegen gekleefd.

En dan het geheel erin. De wilga staat op zijn poten! Eindelijk...

En nu weer eens 24 uurtjes laten uitharden...

 

[evert_B]

Zoals je bij de vorige post kon zien, heb ik de alu-platten van het onderstel geen tik gegeven. Dit leek me het best omdat ik meen dat als je een metaal meerdere malen plooit, er kleine scheurtjes kunnen ontstaan. Hierdoor zullen mijn wielen iets meer naar achter staan. Ik vermoed dat dit niet zoveel invloed zal hebben. Wel ben ik er al achter dat de alu bekleding die rond de poten moet komen niet mooi meer aansluit met de romp. Maar dat is een probleem voor later.
Hier nog eens de alu-platten die schuin ingebouwd werden, en het gevolg ervan aan de buitenkant van de romp.

Ik ben dan maar gestart met de opbouw van de motordome.

en dan maar eens de motor erop passen. Die King100 lijkt zo klein eenmaal hij op die romp staat...

En dan de vleugelbuis. Waar die moet komen is mooi aangegeven op de romp. Ik zag geen oplossing hoe ik die aanduiding waar de buis moet komen kan nameten, dus dan maar de zaag erin. Eerst met een klokboor een opening van 38mm gemaakt, en dan met de dremel verder tot de gewenste 42mm.

De huls past heel netjes. Dan maar de buis erin, en de vleugels erop passen.

Nu moet alles uitgemeten worden. Op het eerste zicht staan de vleugels al mooi horizontaal.

 

[evert_B]

Het eerste wat me opviel was dat de linker vleugel vooraan niet 100% aansluit aan de romp. De vleugel staat dus waarschijnlijk iets schuin op de romp. Toch even snel uitmeten.

Ik meet een verschil van 14mm tussen de beide vleugeltippen.
Dat valt reuze mee, vergeet niet dat de spanwijdte 3.20m is.
Als ik dat even uitreken hoe groot de afstand is ter hoogte van de vleugelbuis dan kom ik uit op 0.7mm.
Oftewel de vleugelbuisopening aan de linkerkant 0.35mm naar voor en rechts 0.35mm naar achter uitwerken. Peanuts dus.

 

[Alexzzz]

Interessant verslag dit, op dortmund stond vorig jaar ook mooie wilga met ik meen een 150cc.

Grt.

 

[evert_B]

Dank je Alex.
Zelf heb ik ook genoten van het bouwverslag van je 3D.
Mij leek het dat je enorm snel kan bouwen. Mij lukt dat niet.
Ik moet alles 5 keer overwegen vooraleer ik iets uitvoer. En dan blijkt het soms nog fout te zitten.

Zoals de poten van de Wilga.
Uit een contact met Alexander Frisch (fabrikant van de wilga), blijkt dat die alu hoeken absoluut anders geplaatst moeten worden dan hoe ik ze geplaatst had. Niet alleen de bekleding van de poten past niet meer, maar erger ook de messing trekkers zullen niet goed meer aansluiten, die zorgen voor de stijfheid van het geheel. En dan komt de sterkte in het gedrang.

Na een lange zucht, en wat peptalk van Richard, heb ik besloten het geheel aan te passen.
Eerst twee gaten in het achterste spant gemaakt, en dan kon alvast de twee binnenste inslagmoeren eruit geklopt worden. Die inslagmoeren heb ik dan op de juiste plaats gezet. Vervolgens ben ik de hoeken gaan meten. Het blijkt dat die alu hoeken op 65° zijn geplooid. De exacte hoek zou 60° moeten zijn. 5° te veel geplooid dus. Het heeft wat plooiwerk, moteer en demonteer werk gekost, maar uiteindelijk heb ik ze toch onder de correcte hoek gekregen. Nu moesten die andere inslagmoeren er nog uit. Maar die zaten zo dicht tegen de rompwand, en waarschijnlijk zaten ze ook mee in de epoxy. Dan heb ik maar nieuwe gaten geboord in de alu hoeken.
Zo zitten ze er nu in:

en nog even ter vergelijking wat het vroeger was:

 

[roberco]

tjonge tjonge

das wel ff balen maar ja
ik zeg altijd beter nu even moeilijk en alles perfect maken want later doe je het toch niet meer of kan het niet

verder volg ik dit draadje met veel bewondering
prachtig toestel

ga zo door

 

[evert_B]

Alex,

Inderdaad, dat was een mooie wilga 2000 daar in Dortmund. Ik vermoed dat die uit deze stal komt. Er staat tevens een leuk filmpje op de site. Kijk maar eens hoe snel die wilga van de grond komt!

Over filmpjes gesproken, twee jaar geleden draaide ik dit filmpje in Eole tijdens de Biggs meeting. Albert en Ernst die een formatievluchtje maakten, en Ernst die even ging torquen met de wilga, alsof het een 3D is.

En hier een filmpje van een maiden die bijna slecht afliep. Tijdens de start van de tweede vlucht liep het linker wiel van de as, en tot overmaat van ramp viel de motor stil tijdens de vlucht ....

@Roberco
Dat is inderdaad even balen, vooral omdat ik er al van in het begin tegen opzag om die alu hoeken te gaan terugplooien. Ik dacht dat ik een oplossing had. Ik had deze beter eerst even met Frisch gechecked vooraleer ik ze toepaste. Dan was het wel veel eenvoudiger geweest dan nu, zeker met die externe opstelling.
Ik ben nu wel heel blij dat ik die aanpassing gemaakt heb. Anders riskeert het iets te worden dat je de hele tijd achtervolgt.