Project Lightning

Mensen die mijn schrijfsels in Vrij Vlucht een beetje volgen, is het misschien wel opgevallen dat ik iets heb met Comet bouwdozen. Dat komt omdat ik pakweg 40 jaar geleden een stapel voor weinig op de kop heb getikt. Speelgoed en modelbouwwinkel de Wit in Zwolle wou er toentertijd van af, en deed ze voor de helft van de prijs in de aanbieding. Ik heb er al vrij vlot een paar gebouwd, maar het merendeel is op een doos op zolder gebleven omdat ik druk had met het bouwen van LB stunters.
Eén van de modellen die ik later, in '96 gebouwd heb was de Lockheed P-38 Lightning, een grote jongen met 34 inch spanwijdte. Ik weet nog dat het ook een flinke klus was! Ik heb de doos met overgebleven hout en tekening altijd bewaard.

Ik had het model in wit tissue bekleed, dat leek een beetje op metaalkleur, maar zag op tegen het verder verfraaien, omdat ik er niet mee durfde te vliegen.... Dus heeft het model jarenlang aan een draadje aan het plafond van de woonkamer gehangen, als een soort mobile in Amerikaanse stijl.
De voornaamste reden dat ik er niet mee durfde te vliegen, was de twee rubber motoren. Ik had nergens gelezen hoe je zoiets redelijk veilig kon trimmen. En, zoals gezegd, ik had het druk....
Een andere reden waarom ik er niet mee durfde te vliegen waren de props. Ik had mooie neusblokken en spinners gemaakt, en de propbladen -de ene prop linksom draaiend, de andere rechtsom- uitgesneden uit een plastic fles, netjes op 15 graden van de verticaal gedraaid, zoals aanbevolen. Maar ik vond ze wat slap... Ik had toen nog het idee om voor de eerste vluchten nieuwe spinners te maken met gewone plastic props, maar dat kwam er nooit van. En het plastic van de bladen raakte ook in de tijd verdroogd.

Maar nu als pensionado heb ik meer tijd, mijn stunt carrière is afgesloten, en ik ben geïnspireerd geraakt door het zaalvliegen in Nijmegen en de bouw van mijn andere schaalmodelletjes voor in de zaal.
Dus heb ik de Lightning van zolder gehaald, waar hij al jaren lag te verstoffen. Het tissue was in de jaren zo verzwakt dat je er al met je vingers doorheen ging als je het model voorzichtig oppakte. De hoofdonderdelen van de Lightning werden voorzichtig gescheiden, en het tissue werd zo goed mogelijk met de aceton-in-een-plastic-zak methode verwijderd. Daarna kon eens worden gekeken wat er van het frame overgebleven was. Dat bleek mee te vallen.

De grootste schade was aan de romp, waar ik het plastic van de cockpit had afgehaald.

Die framepjes vielen in stukken uiteen, en één stukje is zelfs verdwenen. Maar, de algehele toestand gaf de burger moed. De restauratie kan beginnen!

 

ga ik natuurlijk weer volgen dit draadje

 

Mooie kist en prima uitdaging.

 

.
Heel gaaf project!
Mooie basis voor een prachtige kist
Blijf het ook volgen, bouwze.

Groeten, Ramses
.

 

Volgende punt is om even op de tekening te kijken. Vooral de instelhoek is van belang, normaal hoort dat 3 à 4 graden te zijn.

Maar Comet ontwerpen zitten daar nogal eens onder. Dus even een paar potloodstrepen getrokken, en een beetje inzoomen.

Dan is te zien dat de onderkant van het vleugelprofiel helemaal parallel loopt met de hartlijn van het model, zoals aangegeven door de instelhoek van het stabilo. Maar, het vleugelprofiel is niet geheel vlak van onder, de neus loopt omhoog. En dan moet je uitgaan van de lijn van de achterrand tot de voorlijst (oké, theoretisch niet geheel juist, maar voor ons doel voldoende). En die lijn heeft 3 graden verschil met de hartlijn. Zou dus moeten werken (pardon, vliegen).
Een volgend punt is de verbinding tussen de vleugel en de rompdelen. In de bouwdoos is een vel met sjablonen bijgevoegd, die je -net als bij andere Comet bouwdozen, zie mijn Dauntless verhaal- uit kunt snijden en gebruiken om die verbindingen te maken. Maar die had ik in de eerste bouw van dit model al gebruikt!

Dus heb ik besloten om deze keer heel licht 1 mm balsa te gebruiken. Ik ga het vel papier wel met de strijkbout fatsoeneren en er dan een fotokopie van maken, om als sjablonen voor het uitsnijden van het balsa te dienen.

 

Na de nodige beslommeringen en andere projecten heb ik de restauratie van de Lightning weer opgepakt. Eerst zijn de diverse onderdelen van elkaar gescheiden en individueel opgeknapt. Dat ging gelukkig goed.

De cockpit heeft al een vloertje gekregen, zodat er een pilootje met daarachter wat 'radio apparatuur' kan worden geplaatst. Ook is het 'versneden' deel van de tekening met behulp van een kopieerapparaat weer in ere hersteld.

Dus deze patronen kan ik weer gebruiken om papieren stroomlijnstukken mee te snijden. De originele propellers heb ik destijds niet gebruikt, maar ik ga dit keer ook niet meer plastic props gesneden uit een fles gebruiken. Die waren erg slap en destijds een reden om het model aan de grond te houden. Ik wil de balsa props uit het plankje op de foto als sjablonen gebruiken, maar de props van twee laagjes balsa maken, met een laagje carbon- of glasdoek er tussen. De propwortels worden ronde stokjes, die in de spinners gestoken worden, zodanig dat je de spoed nog kunt verstellen. Ik gebruik hiervoor een rond literblik, en nat balsa. De propdelen worden onder een hoek van 15 graden met de verticaal met verband aan het blik gebonden en op de verwarming gezet. De volgende dag worden steeds twee bladdelen gelamineerd met glas of carbon er tussen. En dat 3x linksom draaiend en 3x rechtsom draaiend! Maar misschien blijken deze props te weinig bladoppervlakte te hebben, dan zal ik grotere moeten maken.
Vervolgens heb ik een nieuwe poging gedaan om uit schuim een pilootje te snijden en te schuren. Lukt al een beetje beter dan de Ork uit de Dauntless, maar een gezichtje vormen is nog bere moeilijk.

En als het zo ver is dat meneer af is, moet er nog meer gebeuren, want hij past er niet in!

Afijn, dat is van later zorg. In ieder geval moet meneer een decent dak boven zijn hoofd krijgen. Oorspronkelijk had ik voor de makkelijke optie gekozen en de bovenkant van de cockpitkap vlak gehouden. Dan kun je het dunne heldere plastic zo om de schotjes heen buigen. Maar voor deze keer vond ik dat niet meer kunnen. Dus heb ik een balsa malletje gemaakt om een bol cockpitdakje mee te kunnen maken.


Het malletje is aan de voor- en achterkant nog voorzien van een laagje 1,5 mm balsa om hem breed genoeg te maken, en is daarna van een handvatje voorzien.

De volgende stap is het onderstel. Ik had indertijd wel buisjes en versteviging op de juiste plaatsen gemonteerd voor het hoofdonderstelpoten en de neuspoot, maar nooit een onderstel gemaakt. Dus nu heb ik pootjes uit 1 mm pianodraad gemaakt. Ze moeten nog met 5 mm plastic buisjes en verdere details worden opgesierd. Wel heb ik al wielen gedraaid uit laagjes balsa, volgens de normale methode met schuurpapier in de boorstander.

De wielen en het malletje zijn op een erg eenvoudige manier gespanlakt: Door ze in een pot lak te dopen en uit te laten druipen! Na de eerste keer licht opschuren met korrel 600, en dan nog een keer. De wielen zijn hiervoor aan een cocktailprikker gestoken.

 

Mooi!
In april kun je proefvliegen in de Dumpel in Velp!

 

Als het ook maar enigszins kan ben ik daar dan ook bij.

 

Yesss
Mooi werk weer!

Groeten, Ramses
.

 

Eigenlijk zijn de vleugel, het stabilo en de staartbomen al klaar om bekleed te worden, maar ik denk dat ik beter eerst meer details af kan werken. Zoals het onderstel. De onderstelpoten zijn opgedikt met 5 mm inw. plastic buis, en voorzien van wat details met opgerold plakband. De volgende stap is om ze metaalkleurig te spuiten; nadat het model met succes getrimd zal zijn, worden er meer kwetsbare details toegevoegd. Maar voor nu lijkt het al heel wat!

Het neuspootje was iets lastiger. Gelukkig is het staaldraad maar 1 mm dik, dus dat zegt niet zoveel terug als je er een tangetje op zet. Wel nauwkeurig buigen!

Dan de props. De balsa bladen uit de doos leken me in 2e instantie toch wat te slank. En wat blijkt: dat dacht ik 30+ jaar geleden ook al! Dus in de doos zaten ook nog de papieren mal van de plastic bladen die ik inderdaad had uitgesneden, en zelfs het 15 graden malletje wat ik indertijd had gemaakt. Soms moet je niet slimmer proberen te zijn dan je jongere ik...

De foto is een beetje onscherp, maar het moge duidelijk zijn dat links het balsa propblad uit de doos ligt, in het midden de oude snijmal, en rechts de 15 graden mal.
Dan moet er, zoals eerder gezegd, nog een vacvorm of liever heet gestookte cabine bovenkant komen. Ik had al een malletje gemaakt. Vervolgens is er een plankje nodig met een gat waar de mal makkelijk door kan. Hiervoor wordt er eerst een kleiner gat in het plankje gezaagd, zodat de mal er plat op kan liggen en afgetekend kan worden.

Daarna wordt er een geschikt stuk plastic op het plankje geniet, het plastic verhit en de mal in het hete plastic geduwd. De Engelse term hiervoor is plunge moulding; door mij praktisch vertaald as 'plons mollen' omdat je meestal nogal wat plastic molt voordat je een goed resultaat hebt. Want de vraag is natuurlijk altijd: wat is geschikt plastic? Wij modelbouwers grijpen dan altijd naar verpakkingsmateriaal. Gratis, en in verschillende diktes te vinden. Alleen staat de naam van het materiaal er nooit bij... En verschillende plastic soorten hebben verschillende smeltpunten. In mijn geval begin ik met plastic wat ooit is begonnen als deksel op een doos met kerstkaarten. Vlak, mooi dun, en groot genoeg voor meerdere pogingen. Een stuk van dit plastic wordt op het plankje geniet en op twee steunen gelegd.

Vervolgens wordt het plastic verhit. Bij deze eerste poging gebruik ik een waxinelichtje. De theorie is duidelijk: laat het plastic regelmatig verhitten totdat het in het gat begint te zakken, en druk dan de mal erin. Het waxinelichtje blijkt echter geen ideale keus. Het plastic laat zich niet gelijkmatig verhitten, krijgt op plekjes al de neiging om wit uit te slaan, en wordt helemaal niet zacht genoeg om een kapje te vormen. Dus deze keer geen plons, maar wel een stukje plastic gemold.

Maar, we laten ons nog niet kennen. De volgende poging gebeurt in de oven!

 

.
Mooie details op het landingsgestel, wordt een erg fraaie kist
Welk kleurenschema ga je gebruiken voor deze Lightning?

Groeten, Ramses
.

 

De volgende stap was, zoals gezegd, om het plastic in de oven te verhitten. Veel beheersbaarder. Gewoon temperatuur instellen, en uitproberen maar. Van het plastic van gister nog maar een stuk uitgeknipt en op het plankje bevestigd. In de oven met 110 graden, werd wel wat zacht maar niet genoeg. Temperatuur ophogen naar 120 graden: het spul werd weer wit! Wel zacht....

Vervolgens een wat steviger stukje plastic gebruikt, met nog wat meer nietjes om het op het plankje te bevestigen. Maar dat gaf bij 150 graden nog geen krimp! Begon wel te ruiken en werd een beetje zacht, maar doorzetten tot de 160 graden durfde ik niet. Dus was ik weer terug bij de hamvraag: wat voor plastic was dit?
Vervolgens teruggegrepen op de inderdaad oude bekende PET flesjes methode. Heeft als grote voordeel van je weet wat voor materiaal het is! Een SPA flesje van een gat voorzien waar het malletje in paste, klem gezet met het handvatje, en mijn vaders oude verfstripper er overheen gehaald. Ging bijna goed!

Cockpitdak uitgeknipt en op maat gesneden. Paste net niet precies, omdat bij het PET krimpen de mal het zwaarder te verduren krijgt dan met plons-mollen, de mal wordt door het krimpende plastic ingesnoerd. De enige oplossing is dan om de mal wat uit te bouwen. Dus de 1,5 mm opdikking voor en achter werd vervangen door 3 mm (ook wat steviger balsa) en nog 3 mm aan de onderkant toegevoegd.

Dit netjes glad geschuurd en de mal weer in de spanlak gedoopt. Morgen eens opnieuw proberen met een nieuw flesje.

 

Steek je de spanlak niet in de fik?
Mijn malletje was keihard balsa met een polyurethaanlak (G4) afwerking. Die hield het.
Maar het was wel een twee mans operatie, remember?

 

Zo'n klein cockpitmalletje laat zich gelukkig in een eenmansoperatie in een klein formaat flesje stoppen, door een gat in het midden. De nieuwe poging met het opgedikte malletje ging dan ook probleemloos. Het meeste werk is het precies op maat knippen en schuren van het dakje. Maar het resultaat is naar wens.

Dan moet de cockpit ook nog een inhoud krijgen. Van zacht 1 mm balsa heb ik een pantserplaat met hoofdkussen en een stoelleuning gemaakt. Toen bleek ook meteen dat ik met het pilootje op het verkeerde spoor zat. De piloot in het grote voorbeeld zat namelijk nogal hoog, in vergelijking met andere jagers uit WO II. Dus zijn hoofd zat vrijwel tegen het dak aan, en de helft van zijn torso (zo ongeveer) was en profil door de zijruiten te zien. Dus mijn pilotenpoging was veel te groot! Dat vroeg om wat overdenkingen. Ik had het al een vrijwel onmogelijke opgaaf gevonden om in dat pilotenhoofd nog een gezicht te snijden, en als de piloot kleiner moest worden werd dat alleen maar moeilijker.
Nu is er een alternatieve manier van pilootjes maken, dat is me laatst in november op de IFFI goed uitgelegd. Je maakt eerst een origineel van boetseerklei. Kleien heeft als voordeel dat je onderdeeltjes zoals een neus, een sjaal of een koptelefoon later op het hoofdje kunt plakken, in plaats van dat het het uit een blok moet snijden; dus al snijdend schurend de neus moet laten zitten terwijl je de jukbeenderen en de ogen etc. uit het materiaal 'bevrijdt'.
Als je pilootje dan gekleid is, giet je hem af in dunne lagen latex, bijvoorbeeld Humbrol Maskol. Als die lagen voldoende dik zijn stroop je het van het pilootje af, zodat je een mal hebt. Deze mal bedek je aan de binnenkant met een laagje giethars (niet opvullen) waarna je meteen de rest van de mal vult met PUR schuim. Uit laten harden, mal er van afpellen, gietfoutjes herstellen en voila! lichtgewicht piloot die je kunt opverven naar smaak.
Afijn, ik een plak Formo boetseerklei bij de Pipoos gekocht, en maar eens proberen. Een torso is niet zo moeilijk, armen eraan valt ook wel mee. De armen wilden alleen blijven zitten met een beetje water. Plooien in de 'stof' van de armen en de torso waren makkelijk met een cocktailprikker aan te brengen. Dan het hoofdje. De Comet Lightning is ongeveer schaal 1/13, dus een hoofd is dan pakweg 13 mm hoog. Een ovaal bolletje van die hoogte gekneed, en eens kijken of ik daar een gezichtje in aan kon brengen. Eerst maar twee koptelefoonbulten aan weerskanten van het hoofdje geplakt, dat gaf al wat perspectief. Oogjes ingeprikt, kinnetje gemaakt, neusje opgeplakt. Meer een kat dan een mens. Maar, door de cocktailprikker steeds weer nat te maken, en meer met de strijkende en rollende techniek te werken dan te wrijven begon er meer vorm in te komen. Toen ik dacht dat het ergens op begon te lijken, liet ik het aan mijn vrouw zien. Een aap, oordeelde ze. Maar warempel, door ter plaatse van de oren te knijpen, werd het meer een mens! Na nog wat gepiel vond ik het mooi geweest. Al doende werd duidelijk dat als ik het hoofdje op een stokje prikte, in plaats van het op de torso de zetten, ik makkelijker kon werken. En dat bracht me op de gedachte, dat ik het hoofdje dit keer van klei zou kunnen laten, en de torso van schuim zou kunnen snijden en schuren. Minder werk, en het gewicht zou redelijk kunnen blijven. We zullen zien!

 

Nu ik de inhoud van de cockpit wel zo'n beetje voor me zie is er nog een belangrijk punt, de aandrijving! Ik schreef eerder al dat ik de Lightning in zijn eerdere leven nooit heb durven laten vliegen omdat de plastic propbladen zo slap waren en er onbetrouwbaar uitzagen. Daarom ga ik de propbladen nu uit balsa maken, twee laagjes 1,5 mm balsa met een laagje dun carbon- of glasdoek er tussen. Een leeg blik jodenkoeken, wat op mijn bouwkamer staat om er wellicht ooit tankjes van de solderen, kan nu mooi dienst doen als mal om de kromming in de bladen te krijgen. De balsa bladen worden uitgesneden, dan net als een pakketje ribben gelijk geschuurd en dan in kokend water gemikt en als ze zacht zijn onder een hoek van 15 graden tegen het blik gebonden.

Met de elastieken zaten de bladen aan de bovenkant niet strak genoeg tegen het blik aan, dus heb ik er nog een rolletje verband strak overheen gewonden, en dat weer met een elastiek op z'n plaats gehouden. Het blik werd op de verwarming gelegd.
De volgende dag was het balsa mooi droog en de propbladen hadden een mooie kromming. Ze maakten echter al zo'n stevige indruk, dat ik meende dat 1 laag al stevig genoeg zou zijn, mits bekleed. Dus heb ik er drie netjes in profiel geschuurd en al voorzien van een asje gemaakt van een cocktailprikker. En voor het gemak de draairichting er maar met potlood op gezet!

Inmiddels had ik de bladen voor de tweede prop ook op het blik gebonden (maar dan 15 graden de andere kant op!) en het blik ligt nu alweer op de verwarming. Maar dat terzijde.
Want, inmiddels dringt zich de grote vraag op: welke kant laten we de props draaien! De echte P-38 had twee verschillende draairichtingen van de props. Beide props draaiden van de romp weg, dwz het propblad wat horizontaal van de motor naar de romp wees, draaide omhoog. Dus vanuit de piloot bezien draaide de linker motor rechtsom en de rechter motor linksom(voor ons gevoel de normale draairichting). Deze verschillende draairichtingen hadden als voordeel dat de P-38 geen last had van motortorsie.
Als ik kijk naar hoe ik dat indertijd zelf had gemaakt, blijkt dat ik beide props op linksom draaiend heb gemaakt. Waarschijnlijk vanwege het opwinden, want een rubberwinder draait normaal rechtsom en moet worden gemodificeerd om linksom te kunnen winden. Afijn.
Wat zeggen de experts ervan? Tja, die zijn het natuurlijk niet met elkaar eens.... Een Amerikaanse auteur van een outdoor rubber Martin Marauder laat beide props linksom draaien, en zegt dat je de motorbocht kunt trimmen door de rechter motor meer domping te geven. Een Engelse auteur van een artikel over het bouwen van en vliegen met rubber twins zegt dat je het voordeel van torsieloze aandrijving juist moet gebruiken, maar dat dan het propblad tussen de motor en de romp OMLAAG moet gaan. Dus linker motor linksom, en rechter motor rechtsom. En dat je de motorbocht kunt trimmen door op de rechter motor wat meer toeren te winden.
Wat te doen? Ik voel het meeste voor de verschillende draairichtingen van de props omdat de originele P-38 dat ook had. Dat betekent dat één spinner aangepakt moet worden.

Dus zo moet het worden. De linker spinner (voor de kijkers rechts) draait linksom, en is dus correct. De rechter spinner moet aangepakt worden. De props die al gemaakt zijn horen bij de rechter spinner.

 

Hoi Henk,

Misschien heb je nog iets aan dit artikel: ScaleRubberTwins

Groeten, Ramses
.

 

In het artikel staat ongeveer het zelfde wat ik in andere publicaties heb gelezen, inclusief de voor- en nadelen van het de zelfde kant op laten draaien van de props, dan wel tegen elkaar in. Iets anders waar vrijwel alle artikelen het over eens zijn dat de P-38 een slechte keus is voor een VV rubber model! Weliswaar is er lekker veel ruimte voor twee rubber motoren, maar de constructie is inherent zwaar, volgens iedereen. En bij crashes tijdens het trimmen, zwak. Maar daar ga ik me lekker niets van aan trekken.....
In plaats daarvan heb ik verder aan de spinners en de props gewerkt. Zoals ik het oorspronkelijk bedacht had, liep de propas door een messing buisje in de spinner, en was aan de voorkant in een ringetje gebogen. Het horizontaal uitstekende eind van dat ringetje duwde tegen een nokje wat in het messing buisje was uitgevijld. Een niet heel zekere methode, de propas kon zo maar overslaan en de spinner niet meenemen. En nu de ene spinner toch moest worden aangepakt, heb ik maar gelijk een wat meer bedrijfszekere methode gebruikt: het uiteinde van de propas wordt doorgebogen zodat het naast de as weer naar beneden wijst. En steekt dan in een buisje in de spinner.

Deze foto is helaas niet super scherp, maar het idee is wel duidelijk. Door de spinner tegen het uitstekende einde van de as aan te trekken, wordt precies afgetekend waar het buisje moet komen. Daar wordt een 2 mm gaatje geboord, waar een alu buisje in wordt gelijmd, en waarvan het uiteinde met de spinner gelijk wordt gevijld. Deze methode is door de uit de spinner stekende ring niet geheel schaal, maar heeft als voordeel dat je de rubbermotor aan de propas op kunt winden. Dat scheelt bij de opgewonden motor gedoe om hem aan de propas te krijgen, en heel belangrijk voor een twin: je voelt tijdens het opwinden of je de juiste richting in windt! De propwind moet namelijk naar je toe waaien.

Ook weer niet 100% scherp, helaas. De linksom draaiende propbladen zijn ook geheel droog van het blik gehaald, in profiel geschuurd, en voorzien van asjes. De spleten in de spinners zijn opgevuld met 1 mm balsa en glad geschuurd. Vervolgens zijn naast alle opgevulde spleten in de boorstander 2 mm gaatjes geboord voor de asjes van de propbladen. Bij de rechtsdraaiende propbladen, die het eerst af waren, had ik een foutje gemaakt: ze bleken te lang! De romp zat in de weg. Even vergeten dat de lengte bepaald was om in de spinner ingelaten te worden! Afijn, nadat van elk blad 6 mm af was gesneden, aan de wortel natuurlijk, paste de boel en zat de romp niet meer in de weg! De asjes van de propbladen zitten zeer strak in de gaatjes in de spinner, zodat ik hoop dat ik de spoed van de bladen tijdens het trimmen van de Lightning kan verstellen. Op de grond, niet in de lucht!

 

Mooi gedaan Henk! Hopelijk blijft de middelpuntvliedende kracht onder de klemwaarde van de propbladasjes....
Wat denk je, is het model vliegklaar voor de volgende sessie in Velp?
In elk geval straks maar even geen proefvluchtje maken op het grasveld verderop, toch?
Dit monstertje ligt momenteel voor de deur.....

 

Het is tissue-tijd! Nu de cockpit en de aandrijving vorm hebben gekregen, moeten eerst de vleugel, het stabilo en de onderkanten van de staartbomen bekleed worden. Daarna kan het model in elkaar gezet worden, de vloeistukken tussen vleugel en staartbomen worden geplaatst en de bovenkant van de staartbomen bekleed. De vleugel wordt hier aan de ene kant ondersteund omdat de andere kant bevochtigd is en nu aan het drogen is.

De 4 radiators moeten nog bekleed worden. De romp heeft een vloertje gekregen, en wat 'radio apparatuur' , alles bekleed in zwart tissue, en een 'dashboard' met een inktpen op een stukje papier getekend. Nu nog een stuurknuppel en het pilootje afmaken.

 

De afgelopen dagen zijn er de nodige uren besteed aan het bekleden van de Lightning. Dit zijn echter uurtjes waarvan het niet spannend is om er live verslag van te doen.... Laat staan van de eerste laagjes spanlak. Niettemin zijn de vleugel, het stabilo, en de onderste helften van de staartbomen en het rompje nu bekleed.
Steeds met tissue uit de verschillende Comet bouwdozen. Dat heeft als voorbeeld dat het tamelijk licht maar niet vreselijk poreus tissue is, maar als nadeel dat het sinds jaar en dag opgevouwen is geweest. Dus het tissue moest eerst worden gestreken, op 30 graden (wol) en natuurlijk zonder stoom. En dan nog was de eerste vouw, die dwars door het vel loopt, te sterk dus heb ik die bij het uitsnijden van het tissue vermeden. De staartbomen en het rompje zijn alleen aan de onderkant bekleed, de bovenkant kan pas als het model in elkaar is gelijmd. Alle delen krijgen twee lagen spanlak. Op de foto heeft de linker vleugelhelft nog maar 1 laag gehad. De rechterhelft heeft er wel twee gehad, vandaar dat die nu op de bouwplank ligt vastgespeld.

Verder heb ik nog wat tijd besteed aan het maken van een schuim buste voor het klei pilotenhoofdje. Zo te zien moet de buste nog wat kleiner....