Recht boren

Ik ben beginnend bouwer. De dreumes succesvol gebouwd. Nu een NOKS in afmonteer fase.
Ik heb een probleem met perfect recht boren. Krukwang, gat voor kruk pen en as komt ook bij een tweede poging niet keurig haaks. Ik center nauwkeurig. Gebruik een goede freesmachine als kolomboor. Werkstuk keurig vlak op de tafel geklemd. Nieuwe 4 mm boor in een klemtang. Draait spatzuiver. Boor voorzichtig. Snij olie. Steeds ff terug halen om de spanen kwijt re raken. Daarna 5,8 en dan een ruimer erdoor. Krukpen erin persen. Weer scheef...... Ik merk ook dat halverwege het gat boren bij terughalen de boor niet meer zuiver in het midden staat tov het gat. Wie o wie kan me helpen

 

"Teun Winkel,
Ik heb een probleem met perfect recht boren.

Beste Teun,
Is het fenomeen verlopende boorgaten nieuw?
Heeft de freesmachine een ronde kolom of vlak.
Als aan alle voorwaarden voldaan is om een zuiver gat te boren?
Heeft de machine nergens speling, welke dan ook.

Ik ken dit probleem ook op een plek waar ik wel eens boor is de kolom rond.
De boormachine op de kolom is slecht te spannen en draaid weg tijdens het uitoefenen van de boordruk op het werkstuk. Thuis heb ik dit probleen niet mijn gaten zijn dan mooi recht. Mijn boormachine kan niet draaien om de kolom.

Zouden het herslepen boren zijn kan het gebeuren dat de center van de boor niet exact in het midden van de boor ligt dan loopt de boor weg.
Ben dit probleem laatst ook bij een metaal verspaner tegengekomen, daar was de mooi geslepen boor uit center.

Mijn werkvolgorde bij mooi gaten.
Centerpunt slaan of persen.
Voorboren met minimale boordiepte van centerplek met korte centerboor.
Eerste boorgat doorboren 2/3 dikte van de gewenste eind boormaat.
Boorgat maken ca.2/10mm kleiner dan de eindmaat.
Dan als laatste ruimen tot eindmaat.

Veel modelbouwplezier,
Willum

 

Dankjewel. De freesmachine is in goede staat. De kop staat zuiver haaks. Uitgeklokt. Het is inderdaad een ronde kolom. Het vast spannen gaat, denk ik, goed. Geen merkbare beweging. Maar ik zal dat nagaan Het zijn nieuwe boortjes van een HBM set. Zal betere kwaliteit setje kopen. Gebruik van een centerboor is een goede. Ga ik proberen. Bedankt voor de tips. Ga ik zeker toepassen. Is het een idee om een vier gangen 4 mm freesje te gebruiken ?
Nogmaals dank voor de tips. Wordt vervolgd.

 

"Teun Winkel,
Het is inderdaad een ronde kolom.
Het vast spannen gaat, denk ik, goed. Geen merkbare beweging.

Als het een ronde kolom is zonder tandheugelbaan zoals in mijn beschreven geval
moet de boorkop echt heel goed op zijn plek blijven.
Maar, naar welke kant verloopt het boorgat?
Onderin naar links weglopend bijvoorbeeld?
En is dit steeds het zelfde?

In eerste instantie moet het probleem opgelost worden.

Maar een 4lippen frees is kort en stug.
Dit freesje zal niet buigen, hooguit dat je gat en langgat gaat worden.
Een boor is enorm veerkrachtig en kan weglopen.
Voorbeeld: een standaard 4mm boor kan zomaar zijn eigen breedte (4mm) weglopen zonder dat ze breekt.

Alles komt goed

Willum

 

Je eerdere opmerking:

Vervolgens:

Gelet op je eerste opmerking, ontstaat deze verschuiving, in lijn met de kolom en de boorspindel of haaks?
Ik vraag dit, daar je een ronde kolom hebt en de boor/freeskophouder zeer vast moet klemmen.
Verder, in elke geleiding van hoogte verstelling van de boorkop/freeskophouder zit speling.
Indien deze zodanig is, dat onbelast de boor op de juiste afgetekende plaats staat, dan zal bij boren/geven van druk, de boor, veroorzaakt door de verplaatsing van de speling in de hoogte/diepte geleiding, een ""eigen weg" zoeken. Bij terughalen van de boor, nu daar er geen kracht wordt uitgeoefend, is de speling terug naar nul.
Dit is te zien, daar bij weer aanzetten van de boor, deze enigszins naar voren beweegt.

Er zijn vele criteria, waaraan een boor qua materiaal en slijpbeeld moet voldoen.
Indien je boren gebruikt van HHS, High Speed Steel, van een gerenommeerde leverancier, dan hoef je geen probleem te verwachten.

Een boor met een center uit het midden geeft alleen een grotere boring.

De boor gaat slingeren en maakt een gat met een geheel andere diameter.
Overigens, er is geen reden, dat deze scheef zal gaan, daar de fout slijping van het center, door het draaien werkt de fout naar alle kanten.
(wel gelet op mijn eerdere opmerking over speling in de geleiders)

Een vierlippen frees is voor het nafrezen/afwerken van een oppervlakte. Daar een vierlippen frees geen snijkanten in het center heeft, is deze niet geschikt voor boren,
Een spiebaanfrees, tweelippen frees is wel geschikt voor boren, daar deze gelijk een boor, snijkanten in het center heeft, ofwel spaanafvoering.

Je kan eventueel een vierlippen frees gebruiken voor het "in lijn" brengen van de boring tussen verschillende machine delen.
In het verleden werd hier een "rozen boor" voor gebruikt.

Mijn oplossing voor jouw probleem:
Indien je de genoemde spelingen hebt kunnen terugbrengen:
Zoals Willum schreef : eerst voorboren met centerboor en maken van een "voorboring.
Daarna met een iets kleinere boor< 0,5mm boren en opruimen naar de juiste diameter.

Ik schrijf kleinere boor met een diameter van 0,5 mm, daar er in de reguliere handel geen tussen maten zijn te leveren.
In elk geval, ik heb ze niet kunnen vinden

 

Dank voor de reacties. De frees/boormachine heeft een ronde voet met een tandheugel. Die tandheugel kan wel wat bewegen. Ik zet de boorkop heel strak vast. Ik zal nieuwe boortjes kopen van een goed merk. Ik gebruik nu wel een centerboortje. Dat geeft al verbetering. Ik zal volg week opnieuw een krukwang maken. Die is 6 mm dik. Ik zal jullie op de hoogte houden of ik nu verbetering zie. Dank aan alle reageerders. Als beginner is het een geweldige inspiratie

 

Als ik zo precies moet boren gebruik ik altijd een 2 snijder op de freesbank. Die verloopt niet.
Het best boor je dan in 1 x naar de maat en daarna de ruimer erdoor. Het gaat fout met het opboren, daar heeft de boor kans om naar 1 kant te trekken door zijn flexibiliteit. Een frees heeft die niet.

 

Boren worden gemaakt volgens de DIN (Deutsche Industrie Normen).
Nogmaals een gerenommeerde leverancier zal altijd volgens de DIN norm leveren.
Voor ons als modelbouwers in ongelegeerde staalsoorten zijn boren volgens DIN 340 ruim voldoende.
Je moet niet kopen vlg. DIN 338, daar deze boren niet geschikt zijn voor toepassing in hardere metalen, ongelegeerd- en hardere, gelegeerde staalsoorten.
Daarnaast bestaan er nog meerdere DIN normen, die betrekking o.a. betrekking hebben op de lengte, materiaal samenstelling, smering(kanalen in de boor) etc.
Zelfs de "betere" merken leveren echt niet beter, dan in de DIN is voorgeschreven.

 

Dankjewel met de aanvulling over goede boren. Zal ik zeker ter harte nemen

 

Nu boor ik 5,9 en dan de ruimer erdoor. Frezen zijn toch alleen in hele mm? Ik heb nu een 6 mm twee snijder frees gekocht. Moet daar dan nog de ruimer door om een 6mm glijpassing te verkrijgen?

 

Waarschijnlijk wel ja. Anders krijg je een klem passing.

 

Teun, kun je niet beter eerst eea testen op andere stukken? Lijkt me zonde weer een wang te moeten weggooien vanwege een scheve boring.

Je haalde ook aan de spil uitgeklokt te hebben; heb je dezelfde meting al eens uitgevoerd met druk op de spil? Ik leg meestal een goed stuk metaal op de tafel zodat de freeskop op een vergelijkbare werkhoogte staat als wanneer je boort. Ik zet er dan een boorkop in en breng de pinole naar beneden en ga druk zetten op het stuk metaal. als je vervolgens met de klok van de tafel naar de pinole meet kun je zien of je ergens speling 'eruit drukt', dit is wat Stoompomp eerder beschreef.

Mocht je niets kunnen vinden maak dan een eens een proefboring met je klok geinstalleerd van de tafel naar freeskop. Meet in de richting waar je boringen niet haaks waren.

Is de tafel geborgd in de x en y wanneer je gaat boren?
Heb je de opspanning van het werkstuk zelf ook bekeken en uitgekokt om zeker te stellen dat daar niks gebeurt?

 

Bij druk op de Pinole zag ik geen verschil. Maar ik had inderdaad x en y niet geborgd. Dat zal ik morgen zeker bekijken. Dat borgen van x en y heb ik nooit gedaan. Weet ook (nog) niet hoe dat moet. Ga ik ook bekijken. Het is een mooie zware tafelmodel frees, merk Mikron. Zonet gekeken. Zie niet direct hoe je de x en y tafel vast zet. Het opspannen is volgens mij degelijk. Of met bouten op de tafel zelf of met een goede nieuwe machineklem.
Nog een nieuw feit van deze middag is dat de astap waar de krulwang op zat vervormd is door het oppersen van de krulwang op de astap. Dat oppersen ging met een flinke bankschroef, maar zeker niet te zwaar leek me. De astap is is 50 lang en 6 dik.
Ik ga een nieuwe as draaien en proefboringen maken zoals je hebt aangeraden. En dan met nieuwe as en nieuwe kruk en licht perspassing opnieuw proberen.
Dank voor alle wijze raad. Ik heb er veel aan

 

Ok dan kan je in princiepe speling op de Z en in de kop uitsluiten.

Een random voorbeeldje, zie de 2 zwarte hendels aan de voorzijde van de tafel. deze drukken tegen de x geleiding en borgen zo dus de tafel. Wel weer los zetten voordat je de x verstelt



Markeer de proefstukjes ook goed zodat je altijd terug kan zien in welke richting de afwijking is.

mbt de pers passing; een bankschroef is een redelijke kracht vermeerderaar. de as is ook vrij dun tov de lengte. De as beter opsluiten om knik te voorkomen kan ook helpen maar zal niet eenvoudig zijn. Ik zou het ook eens proberen door de wang op te warmen en/of de as af te koelen. Hoe zwaar is de passing eigenlijk?

 

Waarschijnlijk zitten er klemboutjes op de geleide rail van de tafel.
Bij mijn kruistafel zit er een op de X-as en een op de Y-as.
Zie foto's.
X-as:

Y-as:

 

Ben je zeker dat het aan het boren ligt , en dat je de pen er recht inperst in de bankschroef ?
En misschien eens proberen het gat op de draaibank te boren en uit te draaien , uit center opspannen in de vierklauw .
Of je kan ook een hulpstuk maken waarbij de krukas uit center draait , maar het krukgat in center , zo maak ik mijn krukassen , wel draai ik de kruktap aan de wang maar die zijn natuurlijk geen 50 mm lang .


Groeten Jef

 

"Teun Winkel,
Dat oppersen ging met een flinke bankschroef,
maar zeker niet te zwaar leek me.

Persen met een bankschroef is zeer gevaarlijk.
De bekken staan zelden parallel ten opzichte van elkaar, (dus scheef).
Dan is het resultaat, scheve persing.

Slecht voor je machine,
maar wel parallel de pinole van je kolomboor ten opzichte van de voetplaat.
Als het werkstuk netjes aan de maat is moet dit goed gaan, maar het is een noodoplossing.
Om af en toe klein werk te persen, moet het kunnen.

Beter is natuurlijk een klein persje. Ik heb daar goede ervaringen mee.
Het ding staat er en soms vergeet ik wat ik er allemaal mee doe en wat er allemaal mee kan.
Kijk eens of er iemand in de buurt is met een klein persje.
Nog gekker, overweeg en schaf er een aan.

Veel modelbouwplezier,
Willum

 

Tot op heden, heb ik alleen antwoord gegeven over het scheefboren van de tappen.
Gelet op je boven aangehaalde opmerking, vraag ik mij af, of de NOKS wel is volgens de NVM rekening 60.01.006.
Onderstaand een scan in .jpg van de machine volgens de genoemde tekening.

Volgens de tekening zien de krukas en krukwang er als volgt uit:



De krukas heeft een geheel andere lengte, maar het deel waarop de krukwang komt is inderdaad 6mm met lengte 8 mm(eigenlijk op de tekening in de verkeerde projectie weergegeven).

Nu ga ik een vreemd voorstel doen, puriteinen gaan gelijk in de startblokken.
Indien je de beide gaten ø6mm in één opspanning, in de lengte van de boringen, bewerkt, dan is de hoekfout in de beide boringen gelijk.
De krukpen staat 100% in lijn met de krukas, alleen de krukwang kan slingeren(0,1mm?).

Wel opgelet, de opening van de leibaan ø18mm is te klein, de drijfstang botst in de opening, heel klein, maar merkbaar.

 

Boren

Mijn messing moer/meenemer van de dwarssupport had te veel speling gekregen op de spindel.
Te veel zwaar draaiwerk gedaan.
Twee jaar geleden heb ik deze ook vervangen, messing moer met messing moer.
Netjes gekocht.
Nu heb ik op proef een stalen moer gemaakt
en parallel hierbij bij gebrek aan passend vierkant brons
drie stalen moeren waar bronze schroefbussen ingesoldeerd gaan worden.

De stalen moer zit ter overbrugging al in de dwarssupport en loopt prima. Geen speling meer.
Morgen de bronze bussen in de moer solderen.
Een draadbus moet nog na gesneden worden na het solderen.
De andere twee worden reserve deze moeten nog helemaal getapt worden.
Belangrijkste was om de stalen moeren recht voor geboord te krijgen.
Redelijk gelukt. Het tappen van de trappeziumdraad in de bronze bussen moet dan ook zeer precies gebeuren.
Recht dus.

En zo maak ik vervangings onderdelen in zelfs verbeterde versie, brons in plaats van messing.

De tijdelijke stalen moer.

Links en rechts afgedankte voorbeeld messing moeren.
Stalen moeren met bronzen draadbussen.

Leuk om te doen.

Veel modelbouwplezier,
Willum