Dit ziet er uit als fluxresten van het solderen. Dit is dus geen roest en ook geen oud soldeer. Flux is het vloeimiddel wat nodig is tijdens het solderen. Als je goed soldeert, met de juiste en schone bout die op de juiste temperatuur is zal die flux zelden of nooit zo bruin worden. Hier is waarschijnlijk een vuile soldeerbout gebruikt waar veel fluxresten aan zaten die te warm zijn geworden en dus deels verbrand zijn.
Op zich kan het weinig of geen kwaad maar het ziet er niet uit. In theorie zou die "verbrandde" flux een beetje geleidend kunnen zijn en dus een soort "kortsluiting" kunnen veroorzaken. In de praktijk komt dat maar heel zelden voor.
Schoonmaken is simpel. Neem een (oude) tandenborstel en een beetje Isopropylalcohol en poets het daarmee weg. Niet te hard drukken op de borstel want je wilt de onderdelen niet van de print poetsen. Als je geen Isopropylalcohol hebt kan je gewone alcohol gebruiken maar daar lost het iets minder makkelijk in op.
Pas op met methanol, niet alle coatings op de printen en ook niet alle onderdelen zijn daar tegen bestand. Je kan het voorzichtig proberen op een hoekje van je print maar liever niet. Ga ook niet aan de gang met thinner of aceton dat geeft bijna zeker problemen, daar lost heel veel in op, ook de tandenborstel.
Op zich kan het weinig of geen kwaad maar het ziet er niet uit. In theorie zou die "verbrandde" flux een beetje geleidend kunnen zijn en dus een soort "kortsluiting" kunnen veroorzaken. In de praktijk komt dat maar heel zelden voor.
Schoonmaken is simpel. Neem een (oude) tandenborstel en een beetje Isopropylalcohol en poets het daarmee weg. Niet te hard drukken op de borstel want je wilt de onderdelen niet van de print poetsen. Als je geen Isopropylalcohol hebt kan je gewone alcohol gebruiken maar daar lost het iets minder makkelijk in op.
Pas op met methanol, niet alle coatings op de printen en ook niet alle onderdelen zijn daar tegen bestand. Je kan het voorzichtig proberen op een hoekje van je print maar liever niet. Ga ook niet aan de gang met thinner of aceton dat geeft bijna zeker problemen, daar lost heel veel in op, ook de tandenborstel.
Soldeerwerk
Aardig heet geweest, mogelijk lang verhit.
De isolatie is zelfs te heet geworden.
Veel vuil op en rondom het soldeertin.
Er is na het solderen al een deel van het overtollige flux geprobeerd weg te halen.
Verder een volle en bolle soldering.
Het draad zit echt goed vast aan de print.
Schoonmaken zoals Ernst voorstelde en gewoon gebruiken die led.
Mocht je zelf zo'n soldering moeten of willen maken,
Schone soldeerbout.
Wattage van de bout word bepaald door de solderen draaddikte.
1 mm soldeertin zou mooi zijn.
Als alles fris schoon is zal het solderen zelf makkelijk en snel verlopen.
Willum
Aardig heet geweest, mogelijk lang verhit.
De isolatie is zelfs te heet geworden.
Veel vuil op en rondom het soldeertin.
Er is na het solderen al een deel van het overtollige flux geprobeerd weg te halen.
Verder een volle en bolle soldering.
Het draad zit echt goed vast aan de print.
Schoonmaken zoals Ernst voorstelde en gewoon gebruiken die led.
Mocht je zelf zo'n soldering moeten of willen maken,
Schone soldeerbout.
Wattage van de bout word bepaald door de solderen draaddikte.
1 mm soldeertin zou mooi zijn.
Als alles fris schoon is zal het solderen zelf makkelijk en snel verlopen.
Willum
Dat is niet helemaal juist. Het is zelfs beter om een soldeerbout met een vrij hoog vermogen te gebruiken. Een soldeerbout van 20Watt kan heel goed 400°C heet worden wat meestal aan de hoge kant is. Je hebt dat echter wel nodig want op het moment dat je die bout op het te solderen werkstuk drukt zal een heleboel warmte uit de bout, de stift, wegtrekken het werkstuk in. Heel vaak koelt de bout dan te ver af en zal het lastig zijn om een goede soldering te maken. Omdat de bout maar relatief weinig vermogen heeft en de stift meestal vrij klein is duurt het lang voordat er weer voldoende warmte in de stift en het werkstuk is gestopt. Het resultaat is dat je heel lang met de bout op je werkstuk zit. Je hele werkstuk, de print met de onderdelen, wordt daardoor flink opgewarmd wat meestal niet echt goed is.
Een bout met meer vermogen zal ook 400°C worden. Omdat de stift van zo'n "zware bout" meestal groter en dikker is zal er meer warmte in opgeslagen zijn. Als je de bout op het werkstuk drukt zal dat sneller opwarmen en de hele zaak zal minder ver afkoelen. Omdat er meer vermogen achter zit zal de warmte die wordt onttrokken ook sneller aangevuld worden. Het resultaat is een makkelijkere, snellere en betere soldeerverbinding. Hoe gek het misschien mag lijken maar de print en de onderdelen zullen zelfs minder warm worden.
Het beste is om een vrij "zware" bout te gebruiken maar wel één met een regelbare temperatuur. Ik denk dan aan een bout van minimaal 50W, liever zelfs meer. Gebruik ook vrij stevige soldeerstiften. Heel veel mensen, misschien wel de meeste, gebruiken veel te kleine en dunne soldeerstiften. Die dingen kunnen weinig warmte opslaan en koelen dus vrij ver af. Dat maakt het solderen echt een stuk lastiger.
Sinds oktober vorig jaar ben ik met pensioen maar in de bijna 45 jaar dat ik gewerkt heb heb ik vele miljoenen solderingen gemaakt. Ik heb allerhande elektronica gerepareerd, printen gemaakt, onderdelen er op gesoldeerd en zo meer. Overal, bij elk professioneel bedrijf werkten we met "zware" soldeerbouten. Bij het laatste bedrijf hadden we SMD soldeerbouten die een vermogen hadden van 90W en een piekvermogen van maar liefst 150Watt. Allemaal temperatuur geregeld! Die bouten waren binnen 5 seconden op temperatuur. Wanneer je ze in de houder zet schakelen ze naar standby en blijft de temperatuur van de stift op ongeveer 100°C. Als je hem uit de houder pakt is de stift binnen 3 seconden op de gewenste temperatuur. Voor het loodvrije soldeer gebruikten we meestal 380°C. Voordat je gaat solderen de stift schoonvegen, dan solderen. Om de 3 tot 5 solderingen de bout schoonvegen en na het solderen de bout in de houder zetten. Niet schoonmaken, dat doe je pas voor de volgende soldering(en).
Het benodigde wattage van de soldeerbout word bepaald door de te solderen draaddikte.
Dikke draad meer wattage.
Dunne draad minder wattage.
Altijd de bout liever iets groter dan net weer te klein.
Soldeerdraad dikte mag 1 mm zijn.
Net als met hardsolderen met de vlam.
Liever een iets grotere vlam dan precies aan de maat of net te klein.
Ook hier moet je vooraf een brander grote kiezen.
Veel massa, dik materiaal, grotere branderkop.
Weinig massa, dun materiaal, kleinere branderkop.
Solderingen moeten snel gemaakt worden.
Te langzaam, te traag, word bras.
Willum
Dikke draad meer wattage.
Dunne draad minder wattage.
Altijd de bout liever iets groter dan net weer te klein.
Soldeerdraad dikte mag 1 mm zijn.
Net als met hardsolderen met de vlam.
Liever een iets grotere vlam dan precies aan de maat of net te klein.
Ook hier moet je vooraf een brander grote kiezen.
Veel massa, dik materiaal, grotere branderkop.
Weinig massa, dun materiaal, kleinere branderkop.
Solderingen moeten snel gemaakt worden.
Te langzaam, te traag, word bras.
Willum
Laatst bewerkt:
hobbyist
Forum veteraan
Wat de meeste mensen doen is gebruik maken met de standaard meegeleverde stift, nu zijn voor soldeerstations best wel vaak veel grotere stiften leverbaar.
Vroeger soldeerde ik de Accu connectoren (XT60) met een 50W boutje met een best wel lompe soldeerstift er in.
Tegenwoordig pak ik daar vaker een 70W boutje voor of eigenlijk is het een beetje om en om, het ligt er maar net aan waar een dikke stift in zit.
Bij de 70W heb ik qua stift dikte de keus uit 0,8 met wat tussenmaten tot 5,6mm.
Bij de 50W is dat vanaf 0,8 met wat tussenmaten tot 5mm
Hier ben ik het niet met je eens, de soldeerstift is hierin bepalend.
Ik heb een 25..160W gas soldeerbout beschikbaar, in standje maximaal vermogen legt tie het in warmteoverdracht af tegen de 70W soldeerbout met de 5,6mm soldeerstift.
Zelfs met extra tin toevoegen en flux om het oppervlak waar de warmteoverdracht plaats vind te vergroten helpt niet.
Als zo iets in de praktijk voorkomt en de expertise is aan boord, niet alleen in de wereld van het lassen, ook in elektronica land is een werkstuk best wel vaak voor te verwarmen.
Hier ben ik het niet met je eens,
Dat is aan jouw.
Ik koop een complete standaard elektrische soldeerbout in de winkel voor bijvoorbeeld 70 Watt met een stift.
Zit zo samen als compleet in een blister.
Ik ga echt niet zoeken naar een andere losse stift die ik er dan in zet.
Deze aankoop is gekozen om een bepaald soort soldeerwerk te kunnen maken.
Maak ik groter of kleiner soldeerwerk neem ik een andere soldeerbout met originele stift.
Ieder wat hij wil.
Veel modelbouwplezier,
Willum
Dat is aan jouw.
Ik koop een complete standaard elektrische soldeerbout in de winkel voor bijvoorbeeld 70 Watt met een stift.
Zit zo samen als compleet in een blister.
Ik ga echt niet zoeken naar een andere losse stift die ik er dan in zet.
Deze aankoop is gekozen om een bepaald soort soldeerwerk te kunnen maken.
Maak ik groter of kleiner soldeerwerk neem ik een andere soldeerbout met originele stift.
Ieder wat hij wil.
Veel modelbouwplezier,
Willum
De temperatuur en de warmte capaciteit van de soldeerbout zijn bepalend. Een kleine bout van 20W wordt net zo heet en soms zelfs heter dan een 60W bout. Het vermogen speelt dus een ondergeschikte rol wat de temperatuur betreft.
De grootte van de bout en vooral de stift, de hoeveelheid metaal simpel gezegd, bepaalt de warmte capaciteit. Je kan een soldeerstift maken van een stevig stuk koper en voorzien van een 20W verwarmingselement. Het zal heel lang duren maar die 20W krijgt de stift uiteindelijk wel op temperatuur. Omdat er zo veel metaal heet is zal de stift niet zo snel afkoelen als je gaat solderen en kan je een X aantal solderingen maken. Als de stift te ver is afgekoeld zal je weer een poos moeten wachten om hem weer op temperatuur te laten komen.
Hier komt het vermogen om de hoek kijken. Een 20W boutje zal langzaam opwarmen maar een 60W zal die zelfde stift veel sneller op temperatuur krijgen. Pak je een 100W bout dan gaat het nog sneller. Ik schreef al eerder dat we bij m'n laatste werkgever soldeerbouten gebruikten met een continu vermogen van 90W en een piekvermogen van 150W. Zelfs de grootste stift die we daar in kunnen gebruiken is binnen 7 tot 8 seconden op 400°C.
Het is natuurlijk onzin om een dikke draad of anderszins grote soldeermassa met een kleine bout aan te pakken. Een grote bout met een klein vermogen verwarmingselement is ook niet echt aan te raden. Vandaar dat op het eerste gezicht de stelling van Willum lijkt te kloppen. Maar als je het goed bekijkt is dat dus niet juist.
Blijft overeind dat heel erg veel mensen een bout gebruiken met een te kleine stift, te weinig warmte capaciteit, en een te gering vermogen. Het idee dat een bout met een hoog vermogen te heet wordt klopt niet, een kleine bout wordt minstens net zo heet. Het mooiste is om een bout te gebruiken waarvan de temperatuur regelbaar is. Die soldeerstations zijn niet eens zo gek veel duurder. Zelfs die goedkope Chinese dingen zijn voor veruit de meeste hobby soldeerders prima te gebruiken. Met de juiste stift en de juiste temperatuur kan je ook daarmee goede solderingen maken.
Helaas Willum zal je dan inderdaad de stift moeten aanpassen aan het soldeerwerk dat je wilt doen. De (Weller) stiften die Hobbyist laat zien zijn hele mooie voorbeelden. De lange dunne stift is prima voor het fijnere (SMD) werk, daar moet je geen dikke draden mee aan een connector willen solderen. Het andere "uiterste" is de korte brede stift, deze gebruik je niet voor fijn soldeerwerk op je printjes maar juist voor die draden en connectors. Dat gebeurt allemaal met de zelfde soldeerbout van 60W tot 100W. Als je veel moet solderen zoals ik de laatste jaren heb gedaan, dan heb je twee soldeerbouten naast je staan. De ene voor het fijne werk en de andere voor het grovere werk. Dat kwam niet zo vaak voor maar af en toe gebeurde dat wel eens.
De grootte van de bout en vooral de stift, de hoeveelheid metaal simpel gezegd, bepaalt de warmte capaciteit. Je kan een soldeerstift maken van een stevig stuk koper en voorzien van een 20W verwarmingselement. Het zal heel lang duren maar die 20W krijgt de stift uiteindelijk wel op temperatuur. Omdat er zo veel metaal heet is zal de stift niet zo snel afkoelen als je gaat solderen en kan je een X aantal solderingen maken. Als de stift te ver is afgekoeld zal je weer een poos moeten wachten om hem weer op temperatuur te laten komen.
Hier komt het vermogen om de hoek kijken. Een 20W boutje zal langzaam opwarmen maar een 60W zal die zelfde stift veel sneller op temperatuur krijgen. Pak je een 100W bout dan gaat het nog sneller. Ik schreef al eerder dat we bij m'n laatste werkgever soldeerbouten gebruikten met een continu vermogen van 90W en een piekvermogen van 150W. Zelfs de grootste stift die we daar in kunnen gebruiken is binnen 7 tot 8 seconden op 400°C.
Het is natuurlijk onzin om een dikke draad of anderszins grote soldeermassa met een kleine bout aan te pakken. Een grote bout met een klein vermogen verwarmingselement is ook niet echt aan te raden. Vandaar dat op het eerste gezicht de stelling van Willum lijkt te kloppen. Maar als je het goed bekijkt is dat dus niet juist.
Blijft overeind dat heel erg veel mensen een bout gebruiken met een te kleine stift, te weinig warmte capaciteit, en een te gering vermogen. Het idee dat een bout met een hoog vermogen te heet wordt klopt niet, een kleine bout wordt minstens net zo heet. Het mooiste is om een bout te gebruiken waarvan de temperatuur regelbaar is. Die soldeerstations zijn niet eens zo gek veel duurder. Zelfs die goedkope Chinese dingen zijn voor veruit de meeste hobby soldeerders prima te gebruiken. Met de juiste stift en de juiste temperatuur kan je ook daarmee goede solderingen maken.
Helaas Willum zal je dan inderdaad de stift moeten aanpassen aan het soldeerwerk dat je wilt doen. De (Weller) stiften die Hobbyist laat zien zijn hele mooie voorbeelden. De lange dunne stift is prima voor het fijnere (SMD) werk, daar moet je geen dikke draden mee aan een connector willen solderen. Het andere "uiterste" is de korte brede stift, deze gebruik je niet voor fijn soldeerwerk op je printjes maar juist voor die draden en connectors. Dat gebeurt allemaal met de zelfde soldeerbout van 60W tot 100W. Als je veel moet solderen zoals ik de laatste jaren heb gedaan, dan heb je twee soldeerbouten naast je staan. De ene voor het fijne werk en de andere voor het grovere werk. Dat kwam niet zo vaak voor maar af en toe gebeurde dat wel eens.
Soldeer bout
Elektrische soldeerbouten in de modelbouw
Ik ga niet van stift wisselen.
Zoals al geschreven ik wissel van soldeerbout.
Die keuze maak ik vooraf solderen.
Wat moet ik solderen, welke warmte heb ik nodig.
Voor enkele solderingen kan dit krap aan maar wel voldoende.
Veel solderingen snel achter elkaar iets meer vermogen.
Bij veel normale soldeerbouten zoals bijvoorbeeld mijn Weller is wisselen moeilijk.
Bouten hebben een wattage en een daarbij horende stiftmaat/dikte.
Een stift moet in de opnameschacht sluitend passen.
Warmte overdracht van verwarmingselement naar stift.
Ook andere (Duitse) merken zijn zo ingericht.
Links: 1 Ersa 2 Weller en een schoolbout. Foto rechts: SUKÏ 15 Watt/300 graden C, 30Watt/350 graden C, 60 Watt/450 graden C.
Was vanmiddag nog even bij De Karwei.
Heb even gekeken wat zij voor de hobby te koop hebben.
Ook een Duits merk, "SUKï"
Ook daar zijn de stiften vervangbaar maar niet onderling uitwisselbaar.
Wisselen van stift is bij station bouten meestal makkelijk.
Wacht wel totdat de stift echt afgekoeld is.
Het ging hier in den beginne toch om die gesoldeerde stroomdraden aan de LED-lamp?
Kan prima met een van de bouten die ik in huis heb.
Hier links licht een Weller 75 Watt. Draden waren erg dun, dus een snelle reparatie/soldering. Situatie vooraf reparatie. Oude isolatie en soldering eerst weghalen.
Waarom de 75 Watt? Het werk was buiten en het waaide nogal.
Alles voor een groot soldeerplezier.
Willum
Elektrische soldeerbouten in de modelbouw
Ik ga niet van stift wisselen.
Zoals al geschreven ik wissel van soldeerbout.
Die keuze maak ik vooraf solderen.
Wat moet ik solderen, welke warmte heb ik nodig.
Voor enkele solderingen kan dit krap aan maar wel voldoende.
Veel solderingen snel achter elkaar iets meer vermogen.
Bij veel normale soldeerbouten zoals bijvoorbeeld mijn Weller is wisselen moeilijk.
Bouten hebben een wattage en een daarbij horende stiftmaat/dikte.
Een stift moet in de opnameschacht sluitend passen.
Warmte overdracht van verwarmingselement naar stift.
Ook andere (Duitse) merken zijn zo ingericht.
Links: 1 Ersa 2 Weller en een schoolbout. Foto rechts: SUKÏ 15 Watt/300 graden C, 30Watt/350 graden C, 60 Watt/450 graden C.
Was vanmiddag nog even bij De Karwei.
Heb even gekeken wat zij voor de hobby te koop hebben.
Ook een Duits merk, "SUKï"
Ook daar zijn de stiften vervangbaar maar niet onderling uitwisselbaar.
Wisselen van stift is bij station bouten meestal makkelijk.
Wacht wel totdat de stift echt afgekoeld is.
Het ging hier in den beginne toch om die gesoldeerde stroomdraden aan de LED-lamp?
Kan prima met een van de bouten die ik in huis heb.
Hier links licht een Weller 75 Watt. Draden waren erg dun, dus een snelle reparatie/soldering. Situatie vooraf reparatie. Oude isolatie en soldering eerst weghalen.
Waarom de 75 Watt? Het werk was buiten en het waaide nogal.
Alles voor een groot soldeerplezier.
Willum
Is wel een goed idee
Dat is inderdaad een heel goed idee. Hoe ik dat weet? Ook al heb ik bijna 45 jaar met elektronica gewerkt, of misschien wel juist omdat, is mij dit vorig jaar nog overkomen. Je weet wel, "even snel....."
