Roel van Essen
Forum veteraan
Oke...om dan maar eens een hydrodynamisch onderwerp onder de aandacht te brengen:
Een aantal mensen hier zijn bezig met het bouwen van de S-100 Schnellboot van Italeri. Van oorsprong een 1:35 statisch model, maar uitstekend RC-varend te maken.
Onder de originele scheepsklasse hingen 3 schroeven, elk aangedreven door een 1500 tot 2000 PK diesel. De scheepjes gingen dan ook ernstig hard, zo'n 43,2 knopen (1852m x 43,2 = plusminus 80 km/uur).
Maar... Die snelheid kon nog een beetje opgevoerd worden dankzij een vinding van de Lürssen-werft; de Lürssen-effekt Ruder.
Achter de drie schroeven hingen drie roeren. 1 groot roer centraal en twee (kleinere) "Effekt-ruder". Zie plaatje:
Die "Effekt-Ruder" hingen niet, zoals je zou verwachten, recht achter de beide buitenste schroeven, maar waren meer naar binnen geplaatst.
Als de roerganger z'n stuurwiel draaide, gingen alledrie de roeren braaf evenwijdig naar één kant uit. Tot zover geen bijzonderheden.
Echter: "When the plot thickens", zoals de Engelsen zeggen, en het spannend werd, kon men 1,5 knoop méér aan snelheid uit de boot persen door de volgende grap uit te halen:
"Ze konden de beide Staurudern met een op de as bevestigd tandwielmechanisme verstellen. Daarvoor werden borgpinnen weggenomen. Dat werk gebeurde door de bemanning onderdeks bij de roerkoningen. (Stukje hi-tech en een stukje low-tech). En niet vanuit de stuurhut.
De roeren werden tijdens de vaart, boven de 25 knoop, op 30 graden uitgedraaid om het effect op te starten, op 17 graden teruggedraaid, met behoud van het effect en verbeterde resultaten. Als men de snelheid weer liet terugzakken tot 20 knoop, hield het effect op. Gedurende het instellen moest met goed naar het motortoerental luisteren." (Met dank aan Bas Busking)
Hier zie je de werking onder mijn S-131:
SBW-cL_tvjk[/media] - S-100 Schnellboot motoren en Lürssen effekt
Mijn vraag is dus concreet:
Heeft iemand enig idee waardoor het komt dat door het creëren van méér weerstand (roeren naar buiten draaien) een schip sneller kan gaan?
Een aantal S-boot-schippers heeft zich hier al het hoofd over gebroken, we hebben vermoedens geuit, theorieën gezocht en desnoods zelf verzonnen, maar we komen er niet echt uit.
Aanvulling: Op schaal (want daar praten we toch over) werkt het deels.
Het zog verandert, wordt iets platter, de boeg gaat inderdaad omlaag en de boot blijft mooi horizontaal op de waterlijn varen. Of de snelheid toeneemt heb ik niet kunnen meten. De boot gaat waarneembaar niet sneller.
Grootste verandering is het bochtengedrag:
Een snelle bocht met "Lürssen-effect: De boeg blijft IN het water, de boot moet echter de gehele romp de bocht om "wringen". Vandaar een hogere boeggolf aan de kant van de binnenbocht.
Een snelle bocht zonder "Lürssen-effekt:
De helling in de lengterichting scheelt aanmerkelijk...
Een aantal mensen hier zijn bezig met het bouwen van de S-100 Schnellboot van Italeri. Van oorsprong een 1:35 statisch model, maar uitstekend RC-varend te maken.
Onder de originele scheepsklasse hingen 3 schroeven, elk aangedreven door een 1500 tot 2000 PK diesel. De scheepjes gingen dan ook ernstig hard, zo'n 43,2 knopen (1852m x 43,2 = plusminus 80 km/uur).
Maar... Die snelheid kon nog een beetje opgevoerd worden dankzij een vinding van de Lürssen-werft; de Lürssen-effekt Ruder.
Achter de drie schroeven hingen drie roeren. 1 groot roer centraal en twee (kleinere) "Effekt-ruder". Zie plaatje:
Die "Effekt-Ruder" hingen niet, zoals je zou verwachten, recht achter de beide buitenste schroeven, maar waren meer naar binnen geplaatst.
Als de roerganger z'n stuurwiel draaide, gingen alledrie de roeren braaf evenwijdig naar één kant uit. Tot zover geen bijzonderheden.
Echter: "When the plot thickens", zoals de Engelsen zeggen, en het spannend werd, kon men 1,5 knoop méér aan snelheid uit de boot persen door de volgende grap uit te halen:
"Ze konden de beide Staurudern met een op de as bevestigd tandwielmechanisme verstellen. Daarvoor werden borgpinnen weggenomen. Dat werk gebeurde door de bemanning onderdeks bij de roerkoningen. (Stukje hi-tech en een stukje low-tech). En niet vanuit de stuurhut.
De roeren werden tijdens de vaart, boven de 25 knoop, op 30 graden uitgedraaid om het effect op te starten, op 17 graden teruggedraaid, met behoud van het effect en verbeterde resultaten. Als men de snelheid weer liet terugzakken tot 20 knoop, hield het effect op. Gedurende het instellen moest met goed naar het motortoerental luisteren." (Met dank aan Bas Busking)
Hier zie je de werking onder mijn S-131:
SBW-cL_tvjk[/media] - S-100 Schnellboot motoren en Lürssen effekt
Mijn vraag is dus concreet:
Heeft iemand enig idee waardoor het komt dat door het creëren van méér weerstand (roeren naar buiten draaien) een schip sneller kan gaan?
Een aantal S-boot-schippers heeft zich hier al het hoofd over gebroken, we hebben vermoedens geuit, theorieën gezocht en desnoods zelf verzonnen, maar we komen er niet echt uit.
Aanvulling: Op schaal (want daar praten we toch over) werkt het deels.
Het zog verandert, wordt iets platter, de boeg gaat inderdaad omlaag en de boot blijft mooi horizontaal op de waterlijn varen. Of de snelheid toeneemt heb ik niet kunnen meten. De boot gaat waarneembaar niet sneller.
Grootste verandering is het bochtengedrag:
Een snelle bocht met "Lürssen-effect: De boeg blijft IN het water, de boot moet echter de gehele romp de bocht om "wringen". Vandaar een hogere boeggolf aan de kant van de binnenbocht.
Een snelle bocht zonder "Lürssen-effekt:
De helling in de lengterichting scheelt aanmerkelijk...
Laatst bewerkt door een moderator:
Ik weet er alleen niets over te zeggen.
Nou...dacht 't wel...:
