KNRM Koningin Juliana

Ik lees al enige tijd mee op dit forum. Ik heb besloten me aan te melden en ook af en toe wat te posten. Ik zal me eerst even voor stellen. Ik ben Wijnand Zwart. Als scholier in de jaren '80 was ik bezig met RC scheepsmodelbouw. Het begon met een Robbe Dolly. Maar er volgde als snel scratch bouw van eigen ontwerp en ook een knikspantslepertje op basis van tekeningen van de NVM. Ik zat bij vaargroep Nienoord, toen nog onder leiding van Joop Mak.

Diezelfde vaargroep had ooit een evenement bedacht: met modelscheepjes het Leekstermeer oversteken. Mijn knikspantslepertje kwam een aardig eind, maar er lag op zeker moment toch te veel water in de romp. Dus toen heb ik de poging gestaakt. Dat gaf aanleiding tot de bouw van een model die de oversteek wel zou moeten kunnen. Een waddenvlet van de KNZHRM in schaal 1 op 10 (toen nog een actuele reddingsboot!). Ik bestelde bij de NVM de tekeningen van de Cornelia Clasina (ik heb uiteindelijk het zusterschip "Zeeleeuw" gebouwd). Nadat de ruwbouw af was en de eerste proefvaarten gemaakt waren kwam de klad erin. Studie, op kamers, verschuiving van de hobby richting gemotoriseerde twee-, drie- en vierwielers waren daar debet aan.

Afgelopen lente na meer dan 30 jaar heb ik de reddingsboot opgehaald en verder afgebouwd. De oude NiCD's in de Robbe Terratop deden het nog! De loodaccu's, de Decaperm en de zelfbouw vaartregelaar heb ik voor moderner spul vervangen.
View media item 263117De romp van dit model is voor een groot deel volgeschuimd. Als de opbouw is gemonteerd, dan sluit deze het scheepje waterdicht af. De zelfrichtendheid bij dit model is beperkt. Bij iets minder dan 90 graden slagzij houdt de zelfrichtendheid op. En dat geeft weer aanleiding tot een nieuw project waarbij de zelfrichtendheid beter moet worden: de KNRM Koningin Juliana.

Tot zover mijn voorstel-verhaaltje. In mijn volgende post zal ik de vorderingen van de bouw van mijn volgende project, de KNRM Koningin Juliana tonen.

De KNRM Koningin Juliana zal gedeeltelijk "klassiek" worden gebouwd, en deels met de 3D printer. Via de NVM heb ik tekeningen gekocht. Die tekeningen zijn vrij summier (dat wist ik op voorhand), maar om een spantenplan te hebben is handig. De rest zal grotendeels op basis van foto's moeten. De schaal van het model wordt 1:18. Daarmee wordt het model ongeveer 1,2 m lang. Het gewicht zal ongeveer 9 kg moeten worden.
Begonnen werd met een plaat watervast verlijmd multiplex waarop de kielbalk en de spanten werden uitgezet.
View media item 263118Een bouwplank met daarop twee aluminium hoekprofielen hielden de kielbalk netjes recht.
View media item 263119De meeste spanten worden verwijderd. Alleen de voorste en achterste blijven uiteindelijk zitten. De spanten die er later weer uit gaan worden daarom met smeltlijm uit een lijmpistool gelijmd. De beplanking is balsa. Ook de beplanking wordt met smeltlijm aan de spanten gelijmd.
View media item 263121View media item 263122View media item 263123En na wat schuurwerk:
View media item 263125

Na het beplanken en schuren is eerst de romp voorzien van keeper(glas)weefsel en epoxy, daarover nog een laagje oppervlaktemat.
View media item 263126Je ziet op de foto hierboven dat het dek zwarte afplak heeft. De afplak zit op de plek waar later een rubber fender komt. Precies op de rand van de afplak wordt de glasvezel met epoxy afgezaagd.

Daarna was het dek aan de beurt, nu met afplak op de romp:
View media item 263127Toen ook dat was uitgehard en gezaagd, werd het dek en romp van elkaar gescheiden. De spanten waren daarop voorbereid.
View media item 263130
Doordat de spanten en beplanking vast zat met smeltlijm, was verhitten met een verfschroeier genoeg om de spanten eruit te halen. Wat lijmresten rol je weg met je vingers als je de lijmresten voorzichtig wat warm maakt. Toen kon ook de binnenzijde van de romp gelamineerd worden.
View media item 263132
De reden om dek en romp van elkaar te zagen was dat de stuurhut nogal klein is. Daarmee wordt de opening om bij de apparatuur te komen ook klein. Om overal goed bij te kunnen en de romp en dek ook aan de binnenkant te lamineren moest het dus van elkaar kunnen. Later worden de delen met -ik denk- een polymeerkit op elkaar gelijmd. Deze verbinding wordt gemaskeerd met een D-vormige fender die er omheen komt. Alle apparatuur is straks wel bereikbaar via de opening van de stuurhut, maar eventueel kan bij groot onderhoud het dek los gesneden worden van de romp.

De sandwich bouwwijze levert een sterke en stijve romp op terwijl het gewicht binnen de perken blijft.
Bij mijn vorige model heb ik vrij veel details in messing gemaakt. Dit model probeer ik wat lichter te bouwen zodat ik zo laag mogelijk in de romp ballast kan plaatsen. Daardoor hoop ik dat het model in behoorlijke mate zelfrichtend wordt.

De romp werd in 2 componenten spuitplamuur gezet.
View media item 263136De schroefassen maak ik zelf. Aan de kant van de schroef zit een keerring en een kogellagertje. Aan de kant van de motor wordt de ondersteuning gedaan door de motor (i.c.m. een starre koppeling). De axiaalkracht wordt door de kogellagers van de motor opgenomen. Een aluminium draaideel zorgt voor de uitlijning van de motor en schroefaskoker.
View media item 263134
View media item 263135
Op de foto hieronder zijn de schroefassen in de romp gelijmd.
View media item 263137De roeren e.d. zijn 3D geprint.

In de romp ziet het qua opstelling er zo uit:
View media item 263138De motoren, motorcontrollers en roerservo zijn zodanig geplaatst dat ze via de dekopening makkelijk bereikbaar zijn. De accu's zijn 4 pakketten van elk 4 stuks 18650 Li-ion cellen. Elke cel is nominaal 3,6V en 3,5Ah. De 4 cellen in één pakket staan parallel aan elkaar. Dus 1 pakket is 3,6V 14Ah. Ik gebruik 4 van die pakketten in serie. In elk pakket is een 10A zekering ingebouwd.
Ik gebruik Roxxy BLDC motoren (300kV). De motorcontrollers zijn een beetje "overkill". Ik gebruik hiervoor VESC ("Vedder electronic speed controller"). Dat is een open source project van ene Benjamin Vedder. Die VESC is oorspronkelijk bedoeld voor elektrische skateboards! Het mooie van deze regelaars is dat ze kunnen werken met "FOC" (field oriented control). Dat maakt dat de motor stiller is (geen of nauwelijks gepiep). Daarnaast is er veel meer in te stellen dan de gebruikelijke modelbouwregelaars. Maximum toerental van de motor, maximum stroom door de motor, onderspanningsbegrenzing. Zelfs regeneratief remmen is mogelijk (maar onzinnig voor een boot).

De motorcontroller is afgesteld op maximaal 4A motorstroom (per motor). De motor-schroef (Raboesch 45mm drieblads) combinatie trekt iets minder dan 2A (per motor) als de boot vast wordt gehouden in het water. Maar de maximum motorstroom voorkomt problemen als er eens flink wat troep in de schroef komt. Dan kan er nooit een hele hoge stroom gaan lopen.

Voor het aan/uitschakelen van het model gebruik ik een bi-stabiel relais en reed-contacten (dus met een magneetje aan en uitzetten):
View media item 263139Er zit nog wat elektronica op voor een z.g.n. "pre charge circuit" (ook wel "anti spark circuit" genoemd). Dat voorkomt dat bij het verbinden van accu en motorcontroller dat er extreem grote stromen gaan lopen om de condensatoren van de motorcontrollers op te laden.

View media item 263140Op de 3D printer worden beslagdelen gemaakt. Ook de stuurhut heb ik in 3D getekend en 3D geprint. Ik gebruik ABS. Ik ben namelijk bang dat PLA niet temperatuurbestendig genoeg is als het model ooit eens in een auto in de zon staat.

Zo, dit was het werk van afgelopen maanden. Nu ben ik aangeland bij de huidige staat. Vanaf nu zal het langzamer gaan met nieuwe posts...

Interessante technieken gebruik je. Informatie om op te zuigen in de grijze cellen!

Dank je wel Mike!
Ik ben weer wat verder gekomen met het model. De romp is geschuurd en het onderwaterschip is gespoten. Ik heb 2 componenten autolak gebruikt met wat mattering erdoor zodat het niet zo glimt.
View media item 263245Ik gebruik voor de roerkoningen trouwens dezelfde "G-ringen" van Raboesch als voor de schoefassen. Bij mijn andere bootje heb ik dat niet gedaan en bij volgas varen komt er toch via de roerkoning wat water in de romp. Dat probeer ik met deze boot te voorkomen.
Na het lakken kon ik de boot in de badkuip leggen om nauwkeuriger de benodigde ballast te bepalen. Dus dat ligt nu ook vast in de romp (loodkorrels).
View media item 263248De accupakketjes liggen vast met een plankje erboven. Aan de voorkant kan het plankje scharnieren, aan de achterkant wordt het plankje vastgehouden met een klittenbandje. Zelfs bij grote slagzij blijven de accu's op hun plaats liggen.
View media item 263249Alle werkzaamheden onder het dek zijn nu klaar. O.a. bedrading voor de deklichten en de relingen aan de onderkant van het dek vastlijmen/verstevigen. Ik laat de staanders een stukje door het dek steken en aan de onderkant maak ik het vast met een papje van epoxy met "chopped strands" (dat zijn losse kort geknipte glasvezeltjes). Samen met de "sandwich bouwwijze" van het dek, zittende staanders zodanig vast dat als ik er tegenaan stoot dat de staanders verbuigen in plaats van uit het dek te breken.
View media item 263247Binnenkort het dek op de romp lijmen en dan ik voor het eerst proefvaren!

Een vrije week heeft zo zijn voordelen qua hobby: er zit wat gang in. En gang zat er ook in het scheepje die z'n eerste proefvaart heeft gemaakt. Het dek is erop gelijmd waardoor een proefvaart mogelijk werd. De stuurhut heb ik met een touwtje gezekerd aan de sleepbeting. Als 'ie eraf zou waaien, dan blijft 'ie in elk geval aan de boot hangen.

En wat een positieve verrassing qua varen! Nu is dit mijn eerste tweemotorige modelboot. Die twee motoren die afzonderlijk regelbaar zijn, voegt echt wat toe aan het varen (vind ik...). Ik heb als direct vergelijkingsmateriaal mijn andere reddingsboot. Dat is een vletvorm. De KNRM Koningin Juliana is totaal anders, namelijk lang en slank. En dat merk je met varen: veel koersvaster, draait ook minder gretig bij volle roeruitslag. Maar met manoeuvreren bij lage snelheden kan je er toch veel meer mee (en gecontroleerder) wegens de twee motoren. Je kan het schip op z'n plaats draaien. Het grootste verschil is achteruit varen. De éénmotorige reddingsvlet is dan nauwelijks tot niet controleerbaar (mede door het schroefeffect). De KNRM Koningin Juliana gaat netjes rechtdoor achteruit en met z'n twee motoren zijn wel bochten te maken (maar ook hier doet het roer nauwelijks iets).

Met één motor volle kracht wordt al bijna de rompsnelheid bereikt. Ook daarmee is met een beetje roer prima rechtuit te varen. Met twee motoren gaat het scheepje logischerwijs nauwelijks harder, maar ik vind het wel handig om wat "reserve" te hebben. Onderstaande foto's zijn met beide motoren "volle kracht". (Ik vind het vaarbeeld mooier en realistischer bij iets minder stuwkracht, dan is de hekgolf wat minder hoog)
View media item 263274View media item 263275

Leuk om de "KJ" zo in model te zien.
Nog wel wat uurtjes op mee geweest.

Interessant! Was u schipper of opstapper op de KJ?
Ik heb contact opgenomen met de stichting die de KJ onderhoudt/beheert: over een paar weekjes mag ik een kijkje nemen op het echte schip. Daar heb ik veel zin in! En veel foto's van details maken.

Leuk project ! Zie haar zeer regelmatig liggen , varen hier

Nee, mijn oom was machinist op de KJ, ik ben later schipper geworden bij het buurstation Ter Heijde...

@ Adam: een hoop maritieme ervaring in jullie familie! Leuk dat jullie de KJ kennen.

Er komt wat kleur op de KJ. Eerst heb ik het dek met de diverse 3D geprinte onderdeeltjes in de spuitplamuur gezet. Ondanks dat ik de 3D geprinte onderdelen flink had geschuurd om de "laagjes" eruit te halen, was er best het e.e.a. aan spuitplamuur nodig om het onzichtbaar te maken. Daarna is de verschansing wit gespoten, net als de mangaten (heet dat zo?) in het dek. De deksels ervan worden later apart (grijs) gespoten en erop gelijmd.

Die verschansing vroeg nog even extra aandacht. Er zitten deklampen aan de ontluchters, maar er zit ook een deklicht achter/onder de verschansing. Bij het testen van de deklichten zag ik dat de led achter de verschansing door het witte ABS scheen. Ik heb daarom een aantal lagen bijna zwarte spuitplamuur over die verschansing gespoten, daarna witte spuitplamuur en daarna de witte aflak. Nu schijnt het licht er niet meer doorheen.

Nadat het wit was uitgehard kon ik de romp en het dek buiten de relingen blauw spuiten. Nu staat het model er zo bij: (excuses voor de drukke achtergrond)
View media item 263334
Met tips die ik op dit forum heb gelezen heb ik "nep-boutjes" voor de -nog te monteren- rubber fender gemaakt: mini drupjes houtlijm d.m.v. een injectiespuit met naald (afgeslepen punt). En ook met tips van dit forum: met smal tape lasnaden geïmiteerd. Die lasnaden gaan nog doorlopen over het dek. Voor mij zijn het nieuwe techniekjes, dus ik moet er nog wat ervaring in krijgen... Gewoon doen en ervan leren. Juist het experimenteren en uitproberen vind ik leuk bij de modelbouw-hobby.
View media item 263335
Binnenkort kan het dek, bolders, ontluchters e.d. worden geschuurd en gespoten. Ook kan de rubber fender worden vastgelijmd. Voor die fender heb ik sponsrubber D-profiel gekocht wat qua maten behoorlijk goed klopt.

Goedenavond zwrtw,

zwrtw zei:

Ik gebruik Roxxy BLDC motoren (300kV). De motorcontrollers zijn een beetje "overkill". Ik gebruik hiervoor VESC ("Vedder electronic speed controller"). Dat is een open source project van ene Benjamin Vedder. Die VESC is oorspronkelijk bedoeld voor elektrische skateboards! Het mooie van deze regelaars is dat ze kunnen werken met "FOC" (field oriented control). Dat maakt dat de motor stiller is (geen of nauwelijks gepiep). Daarnaast is er veel meer in te stellen dan de gebruikelijke modelbouwregelaars. Maximum toerental van de motor, maximum stroom door de motor, onderspanningsbegrenzing. Zelfs regeneratief remmen is mogelijk (maar onzinnig voor een boot).

Klik om te vergroten...

Allereerst een meer dan fraai model, over VESC heb ik al het nodige gevonden, maar stiekem wel benieuwd naar de gebruikte regelaars, is er ergens meer informatie te vinden?

Groetjes, Danny.

Hallo Danny,
Ik heb in de KJ nu deze erin liggen: "Flipsky Mini FSESC4.20 50A Esc Gebaseerd Op Vesc Speed Control"
Als daar op googled kom je wel wat tegen bij de bekende Chinese aanbieders. De prijzen wisselen nogal en zijn tegenwoordig hoog vind ik. Een paar jaar terug had je voor een paar tientjes een wat simpeler versie die ook geschikt was.
Met een iets forsere VESC heb ik een Vespa brom-scooter (uit1968) elektrisch gemaakt met een sensorloze bldc motor! De mogelijkheden van en de techniek achter deze controllers is indrukwekkend. Maar zoals gezegd eigenlijk overdreven voor mijn soort modelbootje omdat goedkope modelbouwregelaartjes ook goed genoeg werken.

Groeten,
Wijnand

Ik ben weer wat verder gekomen. De rubber fender is erop gelijmd en het dek is gespoten. Tot nu toe plaatste ik foto's via het forum, maar ik kom nu niet meer verder omdat ik aan de max van 150 Mb zit. Dus ik probeer het nu op een andere manier.



En wat meer detail van het achterdek op de foto:



Het dek gezien vanaf de boeg:


En ter vergelijking het origineel (bron: de facebook pagina van Stichting Reddingboot Koningin Juliana)

De kou was wat minder uitnodigend om in de schuur te gaan modelbouwen. Er is dus ook niet zo heel veel voortgang. Maar ik heb wel weer wat 3D tekeningen en 3D prints gemaakt. O.a. voor de radar (met duimnagel erbij als een soort referentie):

Eigenlijk zou een harsprinter beter zijn voor dit soort spul, maar die heb ik niet.
De hele radarmotor past in deze schaal (1:18) nog in de behuizing. Ik heb een G700 vertragingsmotortje gebruikt (6 mm diameter en een vertraging van ongeveer1:700). Bij 2V draait 'ie het gewenste toerental van ongeveer 30 tpm.
Hieronder het samengestelde geheel. Het asje van het motortje moet nog ingekort worden.


In de stuurhut heb ik een spant gelijmd. Dat maakt de stuurhut niet alleen sterker en stijver, maar is ook nodig voor een waterdichte afsluiting.

Op de foto hierboven zie je dat ik met tape wat tijdelijke "afstandshouders" heb aangebracht van 2 mm dik. Met die afstandshouders is dat houten spant op de opstaande rand van de dekopening gelegd. Daarover is de stuurhut op het dek gezet en vanuit de binnenkant van de stuurhut is het spant vastgelijmd.

Als de stuurhut nu op het dek wordt geplaatst zit er dus een ruimte van ongeveer 2mm tussen het spant en bovenrand van de dekopening. Hiertussen komt een afdichting (dichte-cel-schuim, het spul waar flightcases ook wel mee bekleed worden). Die afdichting is van zichzelf ongeveer 4 mm dik. Daarmee gaat de bovenrand dus stevig in de afdichting duwen om het waterdicht te krijgen. De stuurhut wordt later met een soort boutverbinding op het dek geklemd om voldoende kracht op die afdichting te krijgen.
De stuurhut staat inmiddels in de spuitplamuur om grotendeels strak en glad te maken voordat alle details erop gaan.

Prachtig schip wordt het. Vroeger toen de KJ op Vlieland lag als reserve boot wel vaak op geweest.

Leuk dat er meer reddingboten op schaal bij komen, ik volg je project.

Bedankt voor je reactie Arjen! Van de KJ en zusterschepen Javazee en Zeemanspot kom ik op het internet zelden of nooit RC modellen tegen. Van de Carlot en haar zusterschepen kom ik wél af en toe wat tegen. Dat was één van de redenen om de KJ te gaan bouwen. Maar ik vind het vooral een mooi en stoer schip.

Ik heb de naam en "KNRM" op het schip geplakt.

De kat inspecteert mijn werk! Afhankelijk van de schilderbeurt van het echte schip zijn de de letters van de naam kleiner of groter. Ook het "KNRM" heeft wat verschillend op de zijkant gestaan. Ik heb een tijdje terug bij het kiezen van de kleuren van dek en "snorkels" bedacht dat ik het model ga maken van hoe het echte schip nu is. Als basis daarvoor gebruik ik een foto van september 2021.
De letters "KNRM" was voor mij een hele puzzel. Avonden heb ik besteed aan lettertypes zoeken die in de buurt kwamen en die ik kon laten maken als plakletters. Uiteindelijk heb ik een lettertype gevonden wat behoorlijk goed was. Alleen de "M" klopte niet. Maar met wat snij- en plakwerk heb ik de "M" kunnen aanpassen zodat het goed lijkt.

De bevestiging van de stuurhut aan het dek is ook af. Ik kan me voorstellen dat mijn vorige post wat vragen opriep, maar met deze beelden is het hopelijk duidelijker:





De schroef op het dak wordt later nog vermomd als een ander onderdeel...
Kijkend door de deuropening:


Verder is te zien dat ik de achterramen heb aangepast. Op de (summiere) tekening die ik heb, staan de achterramen anders afgebeeld dan hoe ik het op foto's van het echte schip zie. Ook was de uitsnede van de schuifdeur niet goed, maar daar was ik zelf schuldig aan. Ik vind het moeilijk om een model grotendeels op basis van foto's te moeten maken! De schuifdeuren heb ik eerst proberen te 3D printen. Maar dat mislukte. Na wat vijven en zessen ben ik ze zelf maar gaan maken uit ABS plaat.

De stuurhut had ondanks (of dankzij) 3D printen best veel nabewerking nodig wat ik met 2K spuitplamuur niet kon oplossen. Dus toch nog wat plamuur nodig! ABS is qua printen niet optimaal. PLA krimpt en trekt minder. Maar wegens de temperatuurbestendigheid ga ik toch voor ABS.
Inmiddels ziet het er zo uit:

Binnenkort moet de stuurhut dus opnieuw in de spuitplamuur. Wordt vervolgd...

Vanmiddag heeft het model nog even gevaren. Foto's met tegenlicht, maar het geeft toch een indruk. Dit was de tweede keer dat het model in het water lag. Met de romp en dek in kleur en de letters erop ziet er al heel anders uit dan de eerste proefvaart.



Tijdens het varen -toen het model wat verder van me weg was- was er ineens een wat vreemd knisperend bijgeluid. Ik kon er wat dichter naar toe lopen: het bleek een vliesje ijs te zijn waar het model doorheen voer!