Skuldelev wrak (Billing Boats)
- Topicstarter Matthias Noback
- Startdatum
-
- Tags
- billing boats vikingschip
Helemaal vergeten tussendoor wat te plaatsen hier! Het werk aan het bootje vordert gestaag. Na het nodige maatwerk eerder in het proces volg ik voor de rest gewoon de bouwbeschrijving maar vooral de bouwtekeningen. Na het plaatsen van de kiel en de stevens was het een kwestie van alle planken bevestigen met de mal als ondersteuning. De eerste plank was het spannendst; het lijmoppervlak was daar natuurlijk erg klein. Ik heb nog getwijfeld om een driehoekig geschaafd latje aan te brengen, maar heb het eerst eens zonder geprobeerd, en dat bleek toch goed te gaan:
Zo ging dat een aantal lagen door. De mal moest zelf ook regelmatig bijgevijld worden om de planken goed aan te laten sluiten. Ik heb verder nog een grote verzameling houten wasknijpers gekocht, in navolging van de bouwbeschrijving... Die knijpers doen het hier goed en ze geven wel een mooi beeld vind ik zelf:
De lijnen op de planken geven ongeveer aan waar de spanten van de mal zich zouden moeten bevinden. In de praktijk is er toch de nodige afwijking ontstaan en dat zie je op allerlei plaatsen terug. Ook iets opvallends was dat deze lijnen bij de andere kant van het schip juist aan de binnenkant zitten. Dat werd ook in de bouwbeschrijving toegelicht; het was vele malen makkelijker om dezelfde vorm twee keer af te drukken op een plankje.
Tussendoor heb ik nog aan een ander project gewerkt: het doortrekken van de vliering op onze zolder
Na dit groffere werk was het wel wennen om weer op kleinere schaal aan de slag te gaan... De planken uit het pakket zitten er nu bijna allemaal op:
Op deze foto zie je het niet zo goed, maar richting de stevens maken de planken niet zo'n mooie bocht als ik wou. Vanaf de buitenste spanten van de mal naar de stevens is de lijn te recht naar mijn smaak. Eigenlijk was het beter geweest als de mal nog twee extra spanten had gehad zodat de nodige bolling gegarandeerd zou blijven. Maar ja, het is geen Kolderstok-model met MDF frame. Desalniettemin vind ik het resultaat heel aardig.
En toen was het de proef op de som voor wat betreft de door mij overgetekende en uitgezaagde planken:
Je ziet het kleurverschil goed hier, maar na schuren valt dit al veel minder op.
Zo ging dat een aantal lagen door. De mal moest zelf ook regelmatig bijgevijld worden om de planken goed aan te laten sluiten. Ik heb verder nog een grote verzameling houten wasknijpers gekocht, in navolging van de bouwbeschrijving... Die knijpers doen het hier goed en ze geven wel een mooi beeld vind ik zelf:
De lijnen op de planken geven ongeveer aan waar de spanten van de mal zich zouden moeten bevinden. In de praktijk is er toch de nodige afwijking ontstaan en dat zie je op allerlei plaatsen terug. Ook iets opvallends was dat deze lijnen bij de andere kant van het schip juist aan de binnenkant zitten. Dat werd ook in de bouwbeschrijving toegelicht; het was vele malen makkelijker om dezelfde vorm twee keer af te drukken op een plankje.
Tussendoor heb ik nog aan een ander project gewerkt: het doortrekken van de vliering op onze zolder
Na dit groffere werk was het wel wennen om weer op kleinere schaal aan de slag te gaan... De planken uit het pakket zitten er nu bijna allemaal op:
Op deze foto zie je het niet zo goed, maar richting de stevens maken de planken niet zo'n mooie bocht als ik wou. Vanaf de buitenste spanten van de mal naar de stevens is de lijn te recht naar mijn smaak. Eigenlijk was het beter geweest als de mal nog twee extra spanten had gehad zodat de nodige bolling gegarandeerd zou blijven. Maar ja, het is geen Kolderstok-model met MDF frame. Desalniettemin vind ik het resultaat heel aardig.
En toen was het de proef op de som voor wat betreft de door mij overgetekende en uitgezaagde planken:
Je ziet het kleurverschil goed hier, maar na schuren valt dit al veel minder op.
Bijlagen
Zo'n oud pakketje houd je wel lekker in beweging Matthias
Haha, zeker! Een heel gepriegel, er is regelmatig wat gebroken ook. En ook kwijtgeraakt helaas...
TIMBERWOLF
Forum veteraan
En toen was het tijd om de romp van de mal af te halen! Dat ging probleemloos. Wat nu te doen met de bouwplank?
Het schip heeft best een mooie blad-achtige vorm. Er valt nog wel wat te schuren!
Bij nadere inspectie van het resultaat viel me ineens op hoe de aanhechtingspunten van de huidbeplanking abrupt eindigt in een rechte hoek. Het blijkt dat ik daar niet goed heb opgelet. In de bouwbeschrijving werd dit niet beschreven, maar het is de bedoeling dat die kleine rondje stukjes daar steeds bijgeschuurd worden tot ze allemaal in een punt uitkomen. Jammer! Ik ga dit zeker nog wat proberen te verbetern door te schuren, maar dat zal dan vanaf de verkeerde kant gebeuren en levert vast niet het gewenste resultaat op. Welja.
Verder ook een poging gedaan de bouwplank van de Duyfken opnieuw te configureren maar dan voor dit bootje. Dat is niet echt gelukt, het is moeilijk om met deze standaardbouwplank het model goed klem te zetten. Ik doe het er maar even mee voor nu.
Wat wel ontzettend leuk is: het plaatsen van de eerder al uitgezaagde liggers. Die sluiten in het algemeen best goed aan:
Het schip heeft best een mooie blad-achtige vorm. Er valt nog wel wat te schuren!
Bij nadere inspectie van het resultaat viel me ineens op hoe de aanhechtingspunten van de huidbeplanking abrupt eindigt in een rechte hoek. Het blijkt dat ik daar niet goed heb opgelet. In de bouwbeschrijving werd dit niet beschreven, maar het is de bedoeling dat die kleine rondje stukjes daar steeds bijgeschuurd worden tot ze allemaal in een punt uitkomen. Jammer! Ik ga dit zeker nog wat proberen te verbetern door te schuren, maar dat zal dan vanaf de verkeerde kant gebeuren en levert vast niet het gewenste resultaat op. Welja.
Verder ook een poging gedaan de bouwplank van de Duyfken opnieuw te configureren maar dan voor dit bootje. Dat is niet echt gelukt, het is moeilijk om met deze standaardbouwplank het model goed klem te zetten. Ik doe het er maar even mee voor nu.
Wat wel ontzettend leuk is: het plaatsen van de eerder al uitgezaagde liggers. Die sluiten in het algemeen best goed aan:
B
boris279
Guest
Laatste foto lijkt een beetje op een Viking schip wat ik ooit eens heb gezien in een museum in Roskilde Denemarken.
Mooi gemaakt , foto met je model en lichtval, erg mooi !!
Mooi gemaakt , foto met je model en lichtval, erg mooi !!
Dank je Boris, dat is dan waarschijnlijk dit schip! Het wrak, een reconstructie, en een model zijn in Roskilde te zien. Omdat we dit jaar in Denemarken op vakantie gaan denk ik er over om ook een kijkje te gaan nemen. Is het de moeite waard vind je?
Ik vind dit scheepje er heel netjes uitzien Matthias,
Bedankt weer voor de bemoedigende woorden! Ik probeer netjes te werken, naar het voorbeeld van jullie allemaal hier.
Het werken met al die losse onderdelen, spanten, balkjes, daar geniet ik er erg van.
B
boris279
Guest
Ik vond het wel de moeite waard, zeker interessant om eens te gaan bezichtigen, hebben daar ook de replica’s die na gebouwd zijn, aan de hand van de schepen die in het museum worden ten toon gesteld.
https://www.vikingeskibsmuseet.dk/nl/
https://www.vikingeskibsmuseet.dk/nl/
Tussen de beide spanten "1" komt wat in het Engels de tabernacle wordt genoemd in de handleiding. Dit is een bewerkt stukje rondhout:
In dit blok komt de mast te rusten middels een vierkanten verbinding (wat in de praktijk denk ik een losse verbinding oplevert). Rondom het blok komen de spanten "0". Op de spanten "1" komt een soort kammetje en daarop komen dan de eerste dwarsbalken. Op onderstaande foto is ook het eerste "langshout" te zien (ik zou het een berghout aan de binnenkant willen noemen maar dat gaat zeker niet zomaar!
).
Ik heb erg getwijfeld of ik de dwarsbalken zou laten doorlopen tot de romp. Mijn conclusie achteraf is dat het makkelijker was geweest als alle dwarsbalken precies aan de bovenrand van de balken in de lengte van het schip zouden vallen. Bovenop deze balken komen namelijk weer kleine spantjes en die sluiten dan beter aan.
Op de voorgrond van bovenstaande foto staat nog iets grappigs: een pinnetje. In de spanten "2" t/m "5" naar beide kanten heb ik een gaatje geboord. Hierin komt een klein houten pinnetje. Daarop steunen dan de dwarsbalken die op deze spanten komen te liggen. Anders aan deze balken is dat aan de onderkant een wat breder, dunner plankje is geplakt. Deze plankjes dienen als ondersteuning wanneer het dek geplatst gaat worden.
Het is vrij duidelijk dat de dwarsbalken niet allemaal op dezelfde plek eindigen. Ik heb steeds een latje langs de bovenkant van de dwarsbalken gehouden om te kijken hoe het er ongeveer uit zou komen te zien, maar ik vond de helling van het dek te steil worden (puur op basis van mijn eigen smaak, verder niet op historische gegevens gebaseerd...). Dus kwam ik voor en achter in het schip steeds iets lager uit met het balkje.
Ik kwam er wel achter dat het lastig te klemmen was allemaal. Op bovenstaande foto houdt een stukje resthout de balk op z'n plek, maar bij een klein stootje vloog alles weer los... Pas later dacht ik: een klein malletjes zou wel handig zijn.
Tot slot nog een beetje pech: voor en achterin het schip staan twee schotjes ("bulkheads"). Die had ik met veel moeite en dan toch nog heel matig in de vorm gekregen en op basis van metingen op de bouwtekening op de - dacht ik - juiste plek gelijmd. Maar de balken die in de lengte van het schip liggen, zijn te kort om de aansluiting met de schotjes te maken...
In de bouwhandleiding was het dus beter geweest om deze schotjes pas later te noemen. Maar het zij zo. Ik heb de schotjes weggehaald en ik wacht nu tot een later tijdstip met het plaatsen ervan. Dan zal ik wel een nieuwe oplossing moeten bedenken, want deze schotjes kan je niet verder van de punt af plaatsen; dan passen ze niet meer. Dus toch maar weer mijn nieuwe mahonie-plaat aanbreken.
Mahonie levert trouwens een prachtige kleur op vind ik, en ik denk dat die alleen maar mooier uit zou komen na bewerking met Deense olie. Maar het hout op de foto's van de replica is veel donkerder, dus eerst beitsen zou ook nog mooi kunnen zijn. Ik zal binnenkort eens wat proefjes doen met de kleur!
Overigens loop ik vaak tegen de vraag aan: wat is dit nou voor hout? De spantjes bijvoorbeeld zijn heel licht hout, het lijkt op balsa, maar dat is zelfs nog lichter volgens mij.
Hebben jullie nog tips voor het identificeren van houtsoorten?
In dit blok komt de mast te rusten middels een vierkanten verbinding (wat in de praktijk denk ik een losse verbinding oplevert). Rondom het blok komen de spanten "0". Op de spanten "1" komt een soort kammetje en daarop komen dan de eerste dwarsbalken. Op onderstaande foto is ook het eerste "langshout" te zien (ik zou het een berghout aan de binnenkant willen noemen maar dat gaat zeker niet zomaar!
). Ik heb erg getwijfeld of ik de dwarsbalken zou laten doorlopen tot de romp. Mijn conclusie achteraf is dat het makkelijker was geweest als alle dwarsbalken precies aan de bovenrand van de balken in de lengte van het schip zouden vallen. Bovenop deze balken komen namelijk weer kleine spantjes en die sluiten dan beter aan.
Op de voorgrond van bovenstaande foto staat nog iets grappigs: een pinnetje. In de spanten "2" t/m "5" naar beide kanten heb ik een gaatje geboord. Hierin komt een klein houten pinnetje. Daarop steunen dan de dwarsbalken die op deze spanten komen te liggen. Anders aan deze balken is dat aan de onderkant een wat breder, dunner plankje is geplakt. Deze plankjes dienen als ondersteuning wanneer het dek geplatst gaat worden.
Het is vrij duidelijk dat de dwarsbalken niet allemaal op dezelfde plek eindigen. Ik heb steeds een latje langs de bovenkant van de dwarsbalken gehouden om te kijken hoe het er ongeveer uit zou komen te zien, maar ik vond de helling van het dek te steil worden (puur op basis van mijn eigen smaak, verder niet op historische gegevens gebaseerd...). Dus kwam ik voor en achter in het schip steeds iets lager uit met het balkje.
Ik kwam er wel achter dat het lastig te klemmen was allemaal. Op bovenstaande foto houdt een stukje resthout de balk op z'n plek, maar bij een klein stootje vloog alles weer los... Pas later dacht ik: een klein malletjes zou wel handig zijn.
Tot slot nog een beetje pech: voor en achterin het schip staan twee schotjes ("bulkheads"). Die had ik met veel moeite en dan toch nog heel matig in de vorm gekregen en op basis van metingen op de bouwtekening op de - dacht ik - juiste plek gelijmd. Maar de balken die in de lengte van het schip liggen, zijn te kort om de aansluiting met de schotjes te maken...
In de bouwhandleiding was het dus beter geweest om deze schotjes pas later te noemen. Maar het zij zo. Ik heb de schotjes weggehaald en ik wacht nu tot een later tijdstip met het plaatsen ervan. Dan zal ik wel een nieuwe oplossing moeten bedenken, want deze schotjes kan je niet verder van de punt af plaatsen; dan passen ze niet meer. Dus toch maar weer mijn nieuwe mahonie-plaat aanbreken.
Mahonie levert trouwens een prachtige kleur op vind ik, en ik denk dat die alleen maar mooier uit zou komen na bewerking met Deense olie. Maar het hout op de foto's van de replica is veel donkerder, dus eerst beitsen zou ook nog mooi kunnen zijn. Ik zal binnenkort eens wat proefjes doen met de kleur!
Overigens loop ik vaak tegen de vraag aan: wat is dit nou voor hout? De spantjes bijvoorbeeld zijn heel licht hout, het lijkt op balsa, maar dat is zelfs nog lichter volgens mij.
Hebben jullie nog tips voor het identificeren van houtsoorten?
Toen het echte schip werd gebouwd was het hout niet zo donker hoor. Na een tijdje in de bodem te hebben gelegen is het hout zo donker geworden, diep bruin.
Ze gebruikten lokale houtsoorten zoals eiken en douglas. Voor je bouwpakket is het altijd een beetje gissen wat ze in je bouwpakket hebben gestopt. Er zijn vele lichte houtsoorten die in aanmerking komen. Op een dergelijk klein stukje is dat bijna onmogelijk om te achterhalen. Meestal staat in de bouwbeschrijving wel welk soort hout het is? Linde, Abachi?
Ze gebruikten lokale houtsoorten zoals eiken en douglas. Voor je bouwpakket is het altijd een beetje gissen wat ze in je bouwpakket hebben gestopt. Er zijn vele lichte houtsoorten die in aanmerking komen. Op een dergelijk klein stukje is dat bijna onmogelijk om te achterhalen. Meestal staat in de bouwbeschrijving wel welk soort hout het is? Linde, Abachi?
Bedankt voor de tips over het hout @Ptèr Ik denk er nog eens over na. Het hout zoals het is is al mooi, en het contrast van de spanten met de beplanking is eigenlijk ook heel leuk.
Tijdens de bouw van de Duyfken kwam ik er al snel achter dat het belangrijk is om hout eerst passend te maken alvorens het te lijmen. Daar is natuurlijk een marge: je kan met best veel weg komen met een dikkere dot lijm.
Een andere regel tijdens het bouwen: bedenk voordat je gaat lijmen hoe je het element gaat fixeren. Ik vergeet dat nog te vaak, maar het wordt al beter...
Vanwege de schaal van dit scheepje valt er soms moeilijk te klemmen, en dus heb ik in dit geval een kleine mal gemaakt uit MDF. Dat werkte wel aardig, niet perfect, omdat de mal eigenlijk te recht is voor de ronde vorm van de romp.
De volgende foto toont een tweede latje dat in de lengte van het schip stevigheid biedt, en tevens straks als plaats dient om de bankjes aan te bevestigen:
De dwarsbalken zijn op dit punt allemaal klaar op hun plek en dus werd het tijd om eens te beginnen met de dekbeplanking:
De bouwtekening deed een suggestie over de indeling en vorm van de planken maar ik heb hier toch een beetje mijn eigen smaak gevolgd. Aan de zijkanten was het nog wel wat werk om de plankjes in juiste hoek te snijden.
Aan beide kanten is er een dek, aan de achterkant is het iets langer, daar is ook een plekje zonder bankje voor degene die het roer bedient dat t.z.t. aan de zijkant wordt bevestigd.
Met een goede lamp en je neus er dicht bovenop valt elke oneffenheid erg op, maar ik ben toch heel tevreden over het resultaat als je het schip in zijn geheel bekijkt. Op onderstaande foto zijn ook de spantjes voor deze laag overal toegevoegd:
Tijdens de bouw van de Duyfken kwam ik er al snel achter dat het belangrijk is om hout eerst passend te maken alvorens het te lijmen. Daar is natuurlijk een marge: je kan met best veel weg komen met een dikkere dot lijm.
Een andere regel tijdens het bouwen: bedenk voordat je gaat lijmen hoe je het element gaat fixeren. Ik vergeet dat nog te vaak, maar het wordt al beter...
Vanwege de schaal van dit scheepje valt er soms moeilijk te klemmen, en dus heb ik in dit geval een kleine mal gemaakt uit MDF. Dat werkte wel aardig, niet perfect, omdat de mal eigenlijk te recht is voor de ronde vorm van de romp.
De volgende foto toont een tweede latje dat in de lengte van het schip stevigheid biedt, en tevens straks als plaats dient om de bankjes aan te bevestigen:
De dwarsbalken zijn op dit punt allemaal klaar op hun plek en dus werd het tijd om eens te beginnen met de dekbeplanking:
De bouwtekening deed een suggestie over de indeling en vorm van de planken maar ik heb hier toch een beetje mijn eigen smaak gevolgd. Aan de zijkanten was het nog wel wat werk om de plankjes in juiste hoek te snijden.
Aan beide kanten is er een dek, aan de achterkant is het iets langer, daar is ook een plekje zonder bankje voor degene die het roer bedient dat t.z.t. aan de zijkant wordt bevestigd.
Met een goede lamp en je neus er dicht bovenop valt elke oneffenheid erg op, maar ik ben toch heel tevreden over het resultaat als je het schip in zijn geheel bekijkt. Op onderstaande foto zijn ook de spantjes voor deze laag overal toegevoegd:
Stephan Kertész
Forum veteraan
Het gaat je heel goed af. Is mooi aan het worden.
B
boris279
Guest
Mooi hoor ziet er goed uit!!
“Met een goede lamp en je neus er dicht bovenop valt elke oneffenheid erg op”
Heb dicht bij een aantal van deze schepen gestaan (origineel en replica) en deze werden met hele andere gereedschappen en materialen in elkaar gezet dan wij in miniatuur doen, en zijn alles behalve glad, strak en perfect.
“Met een goede lamp en je neus er dicht bovenop valt elke oneffenheid erg op”
Heb dicht bij een aantal van deze schepen gestaan (origineel en replica) en deze werden met hele andere gereedschappen en materialen in elkaar gezet dan wij in miniatuur doen, en zijn alles behalve glad, strak en perfect.
Laatst bewerkt door een moderator:
Wat een mooi fragiel doordacht geheel.
Dat is zeker iets om in gedachten te houden! Het is me ook opgevallen dat imperfectie en asymmetrie soms ook een zekere schoonheid met zich meebrengen. Ik dacht nog even terug aan de orthodontist die mij als kind het advies gaf om geen beugel te nemen omdat het allemaal wel meeviel, en een beetje scheve tanden vond ze ook wel charmant...
Verder met de bouw dan!
Het plaatsen van de volgende balk/lat in de lengte; hierop komen de bankjes te liggen. Alle wasknijpers kwamen hieraan te pas. Tot nu toe was het overigens niet nodig om de plankenbuiger te gebruiken. Er was genoeg mogelijk met het droge hout.
De volgende stap was het op maat maken van de bankjes, en het boren van de gaatjes voor de kleine rondhoutjes ter ondersteuning (ook in het dek). Het kwam wonderwel uit allemaal. Ik heb geen winkelhaak of waterpas gebruikt maar op het oog ervoor gezorgd dat de bankjes haaks op de kiel staan en allemaal min of meer vlak liggen.
De meeste bankjes krijgen twee stokjes:
Op de bankjes komen dan weer wat spantjes, in de vorm gevijld:
Het bakje met onderdelen raakt al aardig leeg, er blijven nog wat vreemde elementjes over; ik moet nog wel even goed kijken waar en hoe die vastgemaakt dienen te worden.
Bij spant "0" komt een wat steviger plank te liggen met een uitsparing voor de mast.
De mast zelf heeft aan de voet een rechthoekige vorm die in het gat in de "tabernacle" past:
Dan nog de reling geplaatst; dit is een wat dikker latje en die moest wel eerst even in het water liggen. Vervolgens opgedroogd in de vorm en gelijmd.
Tot slot nog even de mast tijdelijk geplaatst, en het bankje nog verstevigd aan beide zijden:
Het wordt wel echt wat zo. In een eerdere post heb ik dit scheepje oneerbiedig een plantenbak genoemd, maar ik denk dat er toch geen plant in moet komen te staan! Het wordt gewoon een mooi gezicht. Hoewel ik hem nog altijd vrij groot vindt, zal hij niet misstaan op de vensterbank achter het raam. Hoewel uiteindelijk mijn interesse toch het meest uitgaat naar het 17e-eeuwse werk, zoals de Duyfken en het Speeljacht, passen die modellen niet zo goed achter het raam omdat ze in het voorbijgaan te klein zijn... Dat zijn dan weer meer modellen voor op de piano wellicht.
Stephan Kertész
Forum veteraan
was ze Afkomstig uit Engeland? Want het gemiddelde gebid van een Brit verdiend geen schoonheidsprijs.