Slepen met een schuimpje: Multiplex Mentor

[Fotor]

Ik wil een Multiplex Mentor aan gaan schaffen om wat mee te gaan slepen. Ik heb nog weinig ervaringen gelezen van mensen die met schuimpjes slepen. Daarom in dit draadje mijn verhaal, dat tevens mijn eerste sleepervaringen zal bevatten.

Ik doe voornamelijk aan zweefvliegen. Mijn huidige bouwproject, de Austria Elefant gaat een sleepkist (of mooie helling) nodig hebben om boven te komen. Vandaar dat ik begin dit jaar al lid geworden ben van BIGGS, zodat ik met een kleinere kist (WIK speed astir, 3,2m) het slepen in de vingers kon krijgen.
Op de BIGGS meetings zie je vele mooie slepers. Veelal flinke vliegtuigen met behoorlijke brandstofmotoren erin. Geen goedkoop spul dus. Ik dacht er dan ook niet over om zelf te gaan slepen. Tot een elektro sleepmeeting enige weken geleden, georganiseerd via dit forum. Daar zag ik dat elektro slepen best prima gaat, ook met wat kleinere sleepkisten. Vervolgens las ik 2 artikelen over de Graupner Elektro Trainer S, een leuk schuim modelletje met ingebouwde sleephaak, waarmee gesleept kan worden. Helemaal niet duur, maar eigenlijk net wat klein. De Trainer S kan zwevers tot ca 2 meter slepen, en een groot deel van de 'alledag' zwevers zitten tussen 2 en 3 meter. Maar mijn interesse was gewekt.

Ik ben eens verder gaan denken. Wat wil ik precies in een eventueel sleepvliegtuig?
- Niet te kostbaar, er moet wel geld overblijven voor al mijn andere ook zo leuke projecten. Een slepertje is maar voor 'erbij'.
- Elektro, ik ben niet van de brandstof.
- Max 5-6S lipo. Met meer spanning wordt het al een stuk kostbaarder (duurdere accu's, sterkere lader nodig etc).
- Het moet geen uitgebreid bouwproject zijn, ARF dus. Anders past het niet tussen mijn andere tijdsintensieve projecten (Elefant, volgend jaar eigen ontwerp B737).
- Het vliegtuig moet zwevers tot 2,5-3m spanwijdte kunnen trekken.

Aan de hand van deze criteria kwam ik terecht bij de Multiplex Mentor.

De vliegtuigen van Multiplex zijn over het algemeen goed doordacht, vliegen prima, en zijn makkelijk en snel vliegklaar te maken. De prijs voor het toestel bedraagt ca €120. Sleephaak zit standaard in het vliegtuig. Daarbij zijn ook los drijvers bij te bestellen wat watervliegen mogelijk maakt. Ook nieuw voor mij en erg leuk!

Nu weet ik dat er ongetwijfeld mensen zijn die gruwelen bij het idee van slepen met een schuimpje. Toch wil ik het wel gaan proberen. Ik heb enkele kleine aanpassingen aan het model in mijn hoofd om de boel iets te verstevigen, maar standaard zou slepen al goed mogelijk moeten zijn. Ik schat in dat ik hiermee zwevers tot zo'n 3 meter / 2 kg moet kunnen slepen.

Multiplex heeft aandrijfsets beschikbaar voor veel van haar vliegtuigen, zo ook voor de Mentor. De standaard set vliegt met 3S lipo, de tuning set met 4S of 5S. Mooi spul, maar ook best prijzig. De tuning set (motor, ESC, prop) komt op ca €160-€170. Ik twijfel nog, maar bij HobbyKing kun je voor minder dan de helft ook een set samenstellen. Ik heb de volgende motoren als mogelijke vervangers gevonden:
TR 42-50A/700
TR42-50B/600
TR 4250/580
De laatste komt qua specificaties het dichtst in de buurt.
Nadeel van HongKong: geschikte regelaar vinden. De Turnigy regelaars lijken het best, maar die zijn allemaal in backorder. In bestel daar geen spullen in backorder meer, het kan soms heel lang duren voor het er weer is. Maar ook als ik hier een duurdere ESC koop ben ik een stuk goedkoper uit dan de originele Multiplex set. Maar ja, het MPX spul is volgens mij wel goed.....

Geplande traject:
- Spullen bestellen en kistje bouwen.
- Eerst lekker rondvliegen en het vliegtuig een beetje leren kennen. Mogelijk begin ik met de 4S3250 accu van mijn Fantasy om niet al te overdreven power te hebben, later switch ik naar ca 5S5000 lipo.
- Misschien eens wat rondvliegen met een sleepkabel en een stuk doek eraan voor wat gewenning.
- Eerste sleepstarts onder begeleiding van een ervaren sleper, met een zwever erachter met sleepervaring.
- Introductie van het slepen bij mijn club.

 

[Gerben]

Hallo Raymong,

Leuk project!
Heb zelf ook wel eens over deze kist als sleper zitten denken, lijkt me een goede keus voor jouw wensen.

Voor wat betreft de motor: Hoeveel grondspeling heb je?
De grondspeling bepaalt de maximale propmaat en de maximale propmaat bepaald weer het kv van de motor. Ik ga altijd uit van een zo groot mogelijke prop voor een optimaal proprendement. Een grote diameter prop geeft de meeste trekkracht, wat in een sleper zeker gewenst is.

Een 5000mAh accu kon wel eens erg zwaar zijn voor de Mentor, je hebt het dan al snel over 700gr gewicht. Ik zou een 3000 a 4000mAh accu overwegen.

Wij hebben goede ervaringen met de Turnigy Sk 650kv van 230gram. Veel vermogen op een 11x7 tot 12x6 op 5S. Iets groter zou ook nog kunnen na goed meten met de Watt Meter.

Groet,
Gerben

 

[Fotor]

De Multiplex set gebruikt een 14" prop, ik meen ergens gelezen te hebben dat 16" de max mogelijke maat is. De Mentor staat best hoog op zijn poten.
MPX heeft een complete power set met 5s4600, dus het zou moeten kunnen. De accu wordt vrijwel op het zwaartepunt geplaatst, dus cg is geen probleem. Massa kan misschien wel wat beter, maar met zo'n dikke motor komt het echt wel los. Andere overweging is dat ik een 5s5000 accu later mogelijk voor mijn B737 kan gaan gebruiken, daar is 4000 een beetje te krap.

Trouwens, met 'onder begeleiding van een ervaren sleper' dacht ik aan jou .

 

[Bertus]

Is de kadett van graupner niets voor je?
Daar slepen wij ook mee en dat gaat als en speer.

de rainbow kost nog geen 100 euri.
Ik wil nog gaan proberen een 4 meter kist ermee de lucht in te krijgen.
Dat moet volgens mij lukken.

 

[GJVO]

Ik kwam laatst al een artikeltje tegen over de Mentor als sleepkist, ze hadden er bij 1 een 16x8 prop op. zonder aanpassingen aan het landinggestel.
Met 700 watt trokken ze al een 4 meter zwever van de grond, 6 kilo gewicht was geen probleem.
Ik weet niet meer waar hij stond maar er was er ook al 1 met een AXI met ruim 2 kilowatt.
Dus het moet gaan.
Ik zat er ook al naar te kijken maar ik heb iets tegen schuimvliegtuigjes, het is toch weer 100 euro en voor 75 euro heb je die Rainbow, wat wel een echt vliegtuig is.

Hier staat een draadje over de Mentor als sleper
Mentor von MPX - RC-Network

GJ

 

[Bertus]

heb je de rianbow al voor 75 euro en zo ja waar dan?

En trek je die mentor niet uit elkaar me zoveel vermogen?

 

[GJVO]

Uhh, ik zat even met een andere prijs in het hoofd maar ik kan hem voor 75 euro krijgen.
Ik zit net te kijken, de Mentor met 4 servo's komt op 125 euro.

De Mentor met veel vermogen doen ze een ander motorspant in en een versterking waar de sleepkoppeling komt.

GJ

 

[Gerben]

Raymond,

Heb het linkje van GJ even doorgespit, de Mentor als "kleine" sleper intrigeert me.

Op pagina 13 de setup voor een sterke sleper:
Mentor von MPX - Seite 13 - RC-Network

Die dan een 5kg KA6 sleept:
RCMovie.de - Mentor schleppt eine 4m 5kg Ka-6e - Videoplattform für den RC-Modellbau

In deze setup worden de componenten wel tot het uiterste belast.
De truuk is een zo laag mogelijke kv motor te vinden, om de grootst mogelijke prop rond te draaien, die ook nog eens niet te zwaar is en nog in het toestel past. Gezien de bovenstaande setup zou ik haast neigen naar de Turnigy SK 380kv:
HobbyKing Online R/C Hobby Store : TGY AerodriveXp SK Series 50-65 380Kv / 1820w $39.95

Slingert op 5S een 16x10 a 16x12 makkelijk rond, kv is wellicht zelfs iets te laag..
Deze motor weegt echter 430gram.

Een mooie middenweg lijkt deze motor:
HobbyKing Online R/C Hobby Store : TR 42-60C 500Kv Brushless Outrunner $24.95

Niet te zwaar, behoorlijke grote props, behoorlijk vermogen.

Lijkt me leuk om weer samen wat met het slepen te gaan doen, geef maar een seintje als het zover is!

Groet,
Gerben

 

[Fotor]

de Mentor met 4 servo's komt op 125 euro.

Daar mag je mij een link van geven!

De Mentor met veel vermogen doen ze een ander motorspant in en een versterking waar de sleepkoppeling komt.

De sleepkoppeling wil ik sowieso versterken omdat anders het schuim erachter op den duur zal gaan uitlubberen. Verder wil ik bij de staart 2 koolstof staven plaatsen tussen de tippen van de staartvlakken. Motorspant kijk ik naar als ik het heb, wellicht wordt dat inderdaad versterkt.

Rainbow is ook geinig, maar waarom zou de Mentor geen 'echt' sleepvliegtuig zijn? Ik vraag me af waarom er zo weinig gesleept wordt met schuimpjes. Is dat omdat het bewezen niet goed gaat (volgens mij is al bewezen dat het wel goed gaat) of omdat mensen in hun hoofd hebben dat schuim niets is om mee te slepen. Ik vermoed het laatste. Ik wil het wel proberen. En als het niet lukt of niet lang uithoudt ben ik (en de medelezers van dit topic) weer een ervaring rijker.

Gerben, eerst zeg je dat een 5S5000 wellicht wat zwaar is, en nu kom je met een motor van 430 gram op de proppen. Lijkt me wat veel, de MPX motor weegt 205 gram. Bovendien is de diameter van die 380kv groter, ik betwijfel of dat zomaar past zonder veel schuim te moeten wegsnijden (wil je niet met die krachtige motoren). Die 42-60C past wel, maar is ook 75 gram zwaarder dan de MPX motor, en 4 kg thrust is misschien ook wat veel van het goede. Dan loop je inderdaad het risico de neus eraf te trekken. Ik dacht aan rond de 2,5 max 3 kg thrust genoeg te hebben. Kweenognie. Die 42-60 lijkt toch wel leuk, misschien met een wat kleinere prop beginnen, kan je altijd opvoeren als je zou willen.

Gerben, nog een vraag. Vlieg jij altijd met de Watt-meter tussen accu en regelaar? Dat kan geen kwaad? Is wel ideaal dat je altijd weet wat er uit je accu getrokken is.

 

[Gerben]

Raymond,

Die 380kv motor is ook zwaar, dat staat er dan ook bij. De motor noemde ik om aan te geven welke kv een optimale propgrootte op zou leveren. Echter het meergewicht is te veel. Vandaar de suggestie voor de 500kv motor.
Zoals je zelf al aangeeft hoef je niet het maximale vermogen van de motor te gebruiken, je kunt altijd beginnen met een wat kleinere prop. Loop je bijvoorbeeld bij het slepen tegen een kist aan waar je wat meer vermogen voor nodig hebt, zet je er gewoon een maatje grotere prop op (natuurlijk wel binnen de grenzen blijven van wat de motor kan).

In de sleper vlieg ik momenteel met een Eagle Tree logger met extern display. Het display is in de kist gemonteerd en door de cockpit zichtbaar. Zo kan ik voor iedere sleep controleren hoeveel capaciteit er nog in de accu zit, het bevalt me erg goed.
Hier een beeld van hoe het gemonteerd zit, op 2:08 :
wC7O1_86bXQ[/media] - wintersleep

Als verder experiment ligt een Turnigy Watt meter klaar. Is echter wat zwaarder en als geheel wat groter dan de losse delen van de logger. Weegt met behuizing en setje goudcontacten 92 gram, zonder behuizing 72gram. Is geschikt voor een continu stroom van 65A (kortstondig max 130A). Het is geen probleem om met een Watt Meter rond te gaan vliegen. Hoogstens heb je een klein spanningsverlies over de meter, wat voor wat mij betreft verwaarloosbaar is, en natuurlijk wel een stukje meergewicht. Zeker voor kleinere toestellen tikt dit wel aan.
Het idee heb ik van KD Modelltechnik, die een Watt-meter in zijn Rascal 110 gebouwd had:

Een al dan niet uitgeklede Watt Meter lijkt me voor de Mentor echter te groot en te zwaar. Een logger met display zou eventueel nog kunnen.

Groet,
Gerben

 

[Fotor]

De Mentor is zojuist besteld. Ik had net na de kerst een prijsopgave gevraagd van de lokale modelbouwzaak. Een week geleden kreeg ik dan eindelijk een mail dat diezelfde dag nog een offerte zou volgen. Zaterdag maar eens gebeld, en ik zou de volgende zijn, nog in het weekend zou ik bericht krijgen. Ik heb nog niets gehoord. Hoe moeilijk kan het zijn om een prijsvoorstel te doen voor een vliegtuig met wat toebehoren?? Het spul is dus in Oostenrijk besteld en zou er binnen enkele dagen moeten zijn. Verzendkosten betaal je niet voor grote bestellingen, dus daar hoef je het niet voor te laten. Wordt zo voor je deur afgeleverd .

Ik heb toch voor de Multiplex tuning set gekozen. Elders kon ik geen motor vinden met zo'n laag kv getal. Ik ben nu wat meer centen kwijt, maar heb dan geen motor die het voor mijn gevoel net niet is. Dit zou gewoon goed moeten zijn.

Als alles binnen is wordt het verhaal vervolgd.

 

[Fotor]

Hij is er klaar voor

De Mentor is vrijdag aangekomen en is reeds afgebouwd. Ik ga geen compleet bouwverslag geven, maar zal enkele zaken die opvallen wel laten zien.

Alles zit uiterst netjes in de doos in een voorgevormd stuk piep, een kunststuk op zich.

Helaas heeft één van de vleugels een kleine deuk aan de onderkant, waarschijnlijk transportschade. Het zit op een vrijwel onzichtbare plaats, geeft geen verzwakking en hij zal er niet slechter door vliegen, dus het is niet zo erg. Verder is alles supermooi glad.

Over de bouw valt weinig te vertellen. De handleiding is uitgebreid met zeer mooie afbeeldingen. Dit laat echt niets te wensen over. De piep delen passen allemaal prachtig in elkaar. Multiplex heeft het maken van piep en plastic delen echt tot een kunst verheven. Alles wordt met CA geplakt, en je hebt dus nergens met lange droog- en wachttijden te maken. Het ontwerp is goed doordacht.

De powerset bevat een flinke motor en propeller. Deze formaten ben ik nog niet gewend! De propeller is een APC, de motor een Himax, ziet er zeer netjes uit.

Het motorschot wordt bevestigd aan het voorste plastic deel op de foto:

De krachten van de motor wordt via beide plastic delen over een groot deel van de romp verspreid. Ik verwacht geen problemen met lubberend piep door een te sterke motor. Hooguit zal het motorschot zelf het een keer begeven of worden de schroeven van het motorschot uit de bevestiging getrokken.

Het motorschot zelf is stelbaar met 4 schroeven. Side thrust zit al ingebouwd in de plaatsing van de plastic delen in de rompzijkant (licht verschoven tov elkaar), de domping wordt gezet door een verschil in lengte van de stelschroeven. Daarmee is de side thrust ook nog aan te passen. Mooi systeem. Onder de motor zit een flinke luchthapper, koeling genoeg voor de regelaar en motor.

Zelfs de spinner is van elapor:

Het landingsgestel wordt aan de buitenkant vastgemaakt aan 2 plastic platen, één is in de lengte geplaatst, één in de breedte. Zo worden de krachten goed verdeeld. Aan de binnenkant van de romp zit ook nog een plaat van deze grootte. Ziet er allemaal stevig uit.

Plaatsing van de ontkoppelservo:

Nadeel van dit systeem: je kan niet zomaar de servo vervangen, je moet dan een piepschuim deel lossnijden.

Aan de onderzijde van de vleugel heb ik wat gekleurde banden aangebracht voor betere zichtbaarheid. Met een zwever erachter ga je toch een stuk hoger dan je normaal zou doen met zo'n kistje.

Ik heb gemeend de ontkoppelhaak wat te moeten versterken. Deze heeft alleen maar elapor achter zich:

Ik zie dit in de loop van de tijd wel gaan lubberen als je er veel mee gaat slepen. Daarom heb ik een stukje triplex aangebracht achter de haak om uitlubberen van het elapor te voorkomen.

Na het aanbrengen van het achterraam zie er bijna niets meer van.

Een andere versteviging die ik wil toepassen is het plaatsen van 2 koolstof staafjes tussen stabilo en kielvlak. Ik wil per kant een 3mm koolstof staaf laten lopen onder ca 45 graden van ca 2/3 in spanwijdte richting van stabilo naar kielvlak. Als de sleepkabel dan scheef aan het kielvlak trekt wordt een deel van de krachten het stabilo in geleid. Zo hoop ik te voorkomen dat het kielvlak een keer breekt bij te hoge scheve belasting. Het is tenslotte maar piepschuim, vastgemaakt met slechts wat secondenlijm.

En zo is hij dan klaar voor zijn eerste vlucht die mogelijk morgen gaat plaatsvinden.

Ik heb de 2 5S5000 accu's nog niet binnen (pending customs inspection, ze zijn wel in NL), dus de eerste vluchten worden met de accu van een zwever, een 4S3250.

 

[Willem P]

Nou Raymond ik zie mijn Robbe Dura er al helemaal achter hangen.
één probleem....ik heb nog niet met de Dura gevlogen dus moet ik nog even wachten tot ik de Dura voldoende vertrouw.

In iedergeval veel succes en tot 14 febr

 

[Gerben]

Raymond,

Leuk geworden zo.
Je modificaties lijken me heel zinning, hij zat snel in elkaar zeg!
Kijk uit naar je eerste berichten over de vliegervaringen met dit "schuimpje".

Groet,
Gerben

 

[MadDuc]

Mooi sleepkistje. Wel even wennen zo'n alu onderstel onder een schuim kistje....

Succes met de maidenflight.

 

[jakkobink]

Ik zag zo wat filmpjes..Mooie sleper, maar wat me opviel is met name het landings gestel. Deze prop en zwaardere moter zullen het nóg verder doen doorbuigen dan dat het al deed in de filmpjes. Ben je niet bang dat je gras gaat maaien? Ik zie bij meer vliegtuigen een staafje of zelfs soms een touwtje tussen de wielen om te ver doorbuigen tegen te gaan.
Jakko

 

[Fotor]

Het landingsgestel voelt erg stevig, maar ik ga het even aankijken. Als ik veel buiging zie kan ik er altijd makkelijk nog iets tussen zetten.
De tuning motor is overigens nauwelijks zwaarder dan de motor van de normale MPX setup. Wel loopt hij op 5S ipv 3S en heeft een veel lagere kV waarde, waardoor je een veel grotere prop kan draaien. Bovendien is de motor breder en korter. De accu is natuurlijk wel veel zwaarder dan de standaard setup.

 

[Fotor]

Hij doet het

De Mentor heeft gevlogen. Het waaide wel een stuk meer dan ik gedacht had, en de eerste kleine schade is daardoor ook al opgelopen. Bij het monteren woei de vleugel van de romp door een vlaag en raakte wat rot het asfalt. Resultaat: kleine scheur in de achterlijst.

Gelukkig niet op een rotte plaats, maar boven de romp.

De stroommeting gaf 23-24A met ca 360W (volle accu) op 4 cellen en de standaard 14x7 prop. Reikwijdtetest: 85 meter! Verder dan al mijn andere kisten tot nu toe. Spektrum geeft 30 meter als betrouwbaar op.

Het vliegen verliep probleemloos. Met half gas was de Mentor binnen 2 meter in de lucht en vloog vrijwel meteen hands-off. Het landen met een taildagger is nog even wennen, ik moet de kist nog wat verder uit durven melken. Nu sprong hij wat op bij de landing. Overtrekken, wat is dat? Motor uit, langzaam naar vol up, en het kistje vliegt gewoon gecontroleerd verder zonder overdreven te zakken. Met motor uit is het net een zwever. Kijk maar eens hoe ik aan kom vliegen voor de 2e landing in het filmpje. Power is er zat, een flinke steile klim is mogelijk. Met 5 cellen zal hij vrijwel zeker vertikaal gaan (als dat op 4 cellen al niet mogelijk is).

Ik heb niet lang gevlogen ivm de wind, maar de eerste indrukken zijn prima. Op naar de 5S setup.

Wat videobeelden:

 

[dutchspider9]

ziet er gaaf uit hoor, mooi verslagje ook, gelecifiteerd ermee!

maarruh mag ik vragen waarom je nou voor de origenele multiplex setup hebt gekozen ipv hongkong, dymond?

 

[jitze]

Hoi Raymond, leuk filmpje! T is echt een super toestel, zou ook een geweldige trainer zijn.

1 vraagje: waarom heb je de regelaar op de rem staan?