Dave Bekers
Vriend van modelbouwforum.nl
Het artikel zoals Dave dat hierboven gepost heeft is wel een interessant stuk. De basis van de tol-mythe is gelegd door Nicolaes Witsen die in zijn bekende boek aangeeft dat er tol betaald moet worden naar de breedte van het dek. Het artikel concludeert dat dit met name gebaseerd is op schepen die op Noorwegen voeren en vanwege een nieuwe tolregel uit 1642 opgemeten werden op het punt net voor de grote mast. De schepen die toen gebouwd werden kregen een vorm van wespentaille zodat ze op het meetpunt erg smal waren, en zo tol konden ontduiken.
De Witsen quote was dus niet van toepassing op alle fluitschepen die daarvoor gebouwd zijn en die o.a. door de Sont voeren. Maar dat idee is dus wel overgenomen.
Deze schepen hadden gewoon een smal dek om ze onder andere makkelijk te kunnen varen met een geringe bemanning.
Dank, Hans. Met alle respect voor jullie hoopte ik al op wat genuanceerdere reacties gebaseerd op lezing van het stuk. Ik was zelf ook verder gaan lezen en het lijkt allemaal redelijk goed onderbouwd, zowel dat aanpassen in relatie tot de Sont een mythe is als dat aanpassen in relatie tot de houthandel met Noorwegen realiteit is geweest. Dit staat onder meer op pagina 38 waar de zoveelste herziening van het handelsverdrag met de Deense koning wordt besproken in de jaren 1646 en 1647 (erg interessant overigens om de andere herzieningen en aanleidingen daartoe ook te lezen).
"The treaty was intended to solve all the problems related to the timber toll in Norway, but it was not successful.
Very soon it led to complaints from the Norwegians, especially concerning ships of the so-called new form, that had allegedly been built after the treaty was concluded. [Ref. 73] They were broader fore and aft than amidships and were said to look more like warehouses than ships. [Ref. 74] They could carry a greater load than ships of older designs and it was maintained that their masters saved 2/5 of the toll instead of 1/5. The Dutch rejected these complaints. The ships of
the new form were said to have also been built before the treaty [Ref. 75] and that furthermore they were in accordance with its terms.[Ref.76]"
De referenties 73 t/m 76 lijken onderzoeken uit de jaren 1920 te betreffen met citaties uit de verdragen. Hoe valide dat die zijn, kan alleen door een specialist worden beoordeeld. Mijn kennis beperkt zich tot het beoordelen van wetenschappelijke publicaties in enkele domeinen van de "moderne" academische wereld
