BALDER, Vlaardingse Haring Logger uit 1912, schaal 1:50 vanaf tekeningen

Dankjewel voor de reactie, Hans. Het is zeker interessant. Ik heb een kennis van mij al eerder aangehaald, die in zijn jonger jaren op de ‘spantenvloer’ had gewerkt en nu ook het lijnenplan in CAD aan het uitwerken is. Heb afgelopen week mijn vorderingen laten zien en hij vertelde dat de manier zoals ik nu werk, precies is zoals het vroeger werd gedaan. Spant voor spant uitwerken, voorbereiden, bewerken en plaatsen.
Omdat ik alles nu zelf uit moet werken en vaak enkele stappen vooruit moet denken, loop ik nu tegen een probleem aan. Als ik verder ga met de volgorde die ik voornemens was te nemen, ga ik het mijzelf straks moeilijk maken. Daarom is het al even stil. Ik heb alweer menig uurtje boven de oude tekeningen gehangen en ben weer bij de Balder geweest voor aanvullende foto’s. Ik hoop daar komende week een bericht over te plaatsen. Ik moet wat delen van de oude tekeningen samenvoegen en bewerken om dat bericht voor iedereen (hopelijk) te verduidelijken.
Gr. Peter

 

We wachten het met vol vertrouwen af Peter, gaat volgens mij wel goed komen hier

 

Dankjewel voor het vertrouwen, Koos.
Gr. Peter

 

Mijn voornemen was om nu het 2e compartiment te bouwen: het vooronder tussen de schotten 51 en 39.
Na bestudering van de oude tekeningen kwam ik tot de conclusie dat ik mijzelf dan in de problemen zou werken.

30 cm achter schot 39 staat namelijk de mastkoker die ook verbonden is aan schot 39. En aan de mastkoker zit ook de 'kossing'. Dat is een driehoekige bak waarin de mast ongeveer 45 gr. achterover gestreken kan worden.

(Bron: Restauratieboek Scheepvaartmuseum, pag. 27, foto uit collectie Visserijmuseum Vlaardingen)
Dit werd gedaan als het schip 'aan de vleet' lag. De voormast pakte dan minder wind waardoor het schip stabieler met alleen het bezaanzeil achter de vleet lag en daar niet te hard aan trok.
Het kantelen van de mast gaat onder een hoek van 2 graden, zodat de mast net langs de bezaansmast kantelt. De mast staat dus niet op de kielbalk maar scharniert op een pin onderin de kossing, in de koker.

De koker en kossing staan in het midden van het dek. Om deze net als het luik op de voorpiek ook doormidden te snijden geeft nog meer problemen. Wat doe ik dan met de mast?
De mastkoker en kossing komen daarom in het bakboord deel te staan dat volledig wordt ingericht. Dat betekend dat dit voor een deel buiten de middenlijn gaat steken. Om mijn bouwmallen toch te kunnen kantelen om de halve spanten op de vlakke grondplaat uit te lijnen, moet ik een gat in de grondplaat maken, waar de mastkoker en kossing is gaan vallen. Dan moet ik hun juiste positie weten en hoe ik het spant 39 het beste door kan snijden.

Dus eerst maar dat spant 39 en die koker met kossing bouwen. Dan kan ik die op mijn werktafel in alle positie houden om uit te lijnen.
Met als voordeel dat die 2 na plaatsing met hun onderlinge verbinden ook meer stevigheid in de lengte richting gaan geven.
Het boegdeel met de spanten 51 t/m 54 zit nu alleen op de kiel en onder de stringers vast. Met het kleine vloertje. Dat geeft toch enige ongewenste flexibiliteit in de lengte richting.

Ik heb een deel uit de oude constructie tekening in Photoshop in de tekening van het lijnenplan gevoegd:

A: de Mastkoker.
B: de 'Kossing'.
Onderop de nummers van de spanten die van belang zijn.
Bij beide tekeningen moet ik goed in de gaten houden dat de deklijn op het lijnenplan de buitenzijde van het dek is en dat op de constructietekening de deklijn in het midden van het dek ook beeldbepalend is.

Links-boven heb ik een uitsnede van het bovenaanzicht ingevoegd.
Daarop is te zien dat de mast en de voorzijde van het gat van de kossing iets in de vorm van een parallellogram is getekend. De voor en achterzijde van de mast en kossing lopen evenwijdig met de dekbalken. De schuine zijden dan links en recht.
Als de mast naar achter zou kantelen, dan kantelen die schuine zijden mee en draaien naar boven en beneden. Dat gaat dan wringen. Of de mastkoker moet ruimer zijn dan de mastvoet. Maar dan verliest de mastkoker zijn werking. Op de Balder zelf is te zien en in het restauratiebestek is vermeld dat de mastvoet vierkant is.

Met ook een rechthoekige kap als afdekking over de opening van de kossing. Op dit punt is duidelijk afgeweken van de bestek tekening.

In het oude bestek staat vermeld:
"De mastkoker en kossing is samengesteld uit plaatmateriaal en hoekijzers. De achterzijde is open.” Dat was op even zoeken en puzzelen op de tekeningen hoe de constructie was.
Maar ook deze foto hielp:

(Bron: Restauratieboek Scheepvaartmuseum, pag. 68)
A: Kossing.
B: open zijde van de mastkoker.
C: Knieen op de spanten met dekbalken met keerspanten tot de kim.
D: De spanten zonder dekbalk met keerspanten tot het dek.
E: Het zaathout
F: Stokken die op het zaathout staan te ondersteuning van het dek.

2 printjes gemaakt en deze op de grondplaat op de juiste plaats gelijmd:

Dan kan ik met de gekantelde bouwmal B de juiste positie gaan bepalen op de grondplaat A.

Aan de slag gegaan met het maken van de waterdicht schot 39 en mastkoker met kossing:

Makkelijk hanteerbaar kon ik nu 3 belangrijke positie goed bepalen:
A: de voet die op een plaat komt die tussen horizontale profielen van de keerspanten 37 en 39 komt.
B: de plaatjes die de verbinding vormen tussen de stukken profiel op spant 39.
C: het profiel dat straks rust op de stukken dekbalk van de spanten 33, 35 en 37. Ik ga dus die dekbalken onder dat profiel in positie brengen.

Om toch ook een stevigheid in de lengterichting te maken in het open stuurboord deel, de zijplaat los gelaten:

A: het bakboord deel.
B: de stuurboord plaat.
Met aan de binnenzijde de as waar de mastvoet straks op gestreken kan worden:


De dry-fit om te kijken of alles klopt:

en hoe het er uit ziet in positie:


Nu het gat in de grondplaat maken om daar verder te kunnen uitlijnen en een stuk plaat waar de hoek op 88 graden is gezet. Om de kossing uit te lijnen op de 2 graden.
Gr. Peter

 

Knap wat je kan met dat plastic. Ik neem aan dat de mast er ook in komt. En dan toch de romp delen? Is dat plastic zo stevig? Snap dat het dekje voor extra stevigheid zorgt, maar toch knap als dat gaat lukken.

 

Hoi Stephan. De mast komt er ook in. Deze schuift helemaal over de as tot aan de zijkant van de koker. Daarom komt er nagenoeg alleen een verticale kracht op de aansluiting van de as in de koker wand. Geen torderende kracht. Op dat punt is de as gehecht in een grondplaat met ook nog een omsluitende as-ring. Da’s de theorie ………..
Gr. Peter

 

Je verft toch het geheel. Is het niet verstandig om sommige onderdelen van messing te maken dan? Ik ken het evergreen niet, is dit net zoiets als hard pvc?

 

Alle onderdelen worden geverfd. Test bij de boeg wees uit dat ik dat kan met een aantal frames geplaatst. Dus later spuit ik met de air-brush grote stukken in één keer.
Alles kan, maar met messing werken betekend hele kleine deeltjes knippen, afwerken, ontvetten, solderen, vijlen, schuren etc. Da’s voorlopig niet mijn ding.
Naast Evergeen heb ik ook profieltjes van Raboesch. Het is beide polystyreen plastic. De profielen, strips, staafmateriaal etc is op zich flexibel. De onderlinge constructie maakt het stevig.
Enne ….. wat is verstandig ……….. niet beginnen aan deze bouw op deze manier …….
Gr. Peter

 

jup, maar een andere manier van bouwen is wel de uitdaging. Dus lekker verder gaan en het zal wel goed komen, als alles met elkaar een constructie vormt. Ik kijk in elk geval met veel belangstelling naar de constructie.

 

Mooie bouw ! Ziet er mooi en gedetailleerd uit !

Evergreen/polystyrene is een zeer mooi product om mee te werken, daar kan je mits de juiste gereedschap en techniek gebruikt zeer mooie dingen mee maken, heb het zelf veel gebruikt bij de bouw/constructie van de Emden zowel als de Scharnhorst dit in combinatie met messing.

 

Het is heel mooi wat je hier allemaal bedenkt Peter, maar ik kan mij nog niet aan de indruk onttrekken dat als je romp straks klaar is en je wilt de twee delen samenvoegen, dat dit dan een hele uitdaging zal zijn
Ongetwijfeld heb jij daar zelf ook al over nagedacht, en we zien dat tezijnertijd dan ook wel gebeuren denk ik zo

 

Dankjewel, Boris. Qua gereedschap zijn de scalpel mesjes ideaal. En heb ik deze ‘slicer’ van Ultimation gekocht:

De porto en import zijn stevig, maar het is een degelijk aparaat.
Gr. Peter

 

Dankjewel, Peter. Bij de bouw zet ik beide delen na elke 2 halven spanten steeds weer tegen elkaar. Het is een constant passen en uitlijnen.
Gr. Peter

 

Mooi stuk gereedschap, staat op mijn lijstje

 

Prachtig werk Peter. Jammer dat je op de echte niet altijd kan terugvinden hoe het ooit was.
Groet, Jan.

 

Dankjewel, Jan.
Op de Balder, maar straks ook op mijn model, zit er veel weggewerkt achter betimmering.
Met de oude tekeningen en bestekken heb ik een voordeel: ik kan het eigenlijk niet fout doen. Op het SoS noemen we dat ‘Artistic License’ of ‘Free Interpretation’. We gebruiken daar al in de Bluenose blogs veelal AL-FI voor. Die kijkt over de schouder mee.
Gr. Peter

 

Tijdens het afwerken van schot 39 en de mastkoker/kossing, kwam ik er achter dat ik een rekenfout had gemaakt. De koker was te smal. De eerste grote re-do.
Op deze 2 delen zitten heel wat klinknageltjes. Ook daar een poosje mee bezig geweest:

Zoals eerder vermeld: De koker met kossing komt in de bakboord helft.
De afsluitplaat daarvoor in de stuurboord helft.

De 2 halve delen van het waterdichte schot 39 in beide bouwhelften uitgelijnd:

Zowel op de kiel als met de stringerplaten aan de buitenzijde van het dek.

Met 2 tijdelijke schoren in de lengte richting vastgezet aan schot 51:

De 2 helften van schot 39 zijn nu in 3 richting gefixeerd.

Met weer een aanpassing van het bouwplan.
Om de koker en kossing correct te plaatsen moet ik de spanten 38 t/m 33 plaatsen. Ook daarvan later wat foto's om het zonder een lap tekst uit te kunnen leggen.
Gr. Peter

 

Scheermesje geeft weer een goede indicatie van het formaat.

 

Altijd makkelijk als je die op voorraad hebt. Alhoewel ik die niet gebruik waar ze eigenlijk voor zijn. In dit geval moest ik het gat voor de koker overbruggen om het spant te plaatsen. Dan is zo’n mesje lekker dun en stevig.
Gr. Peter

 

Erg mooi om te volgen. Complex stuk werk weer hoor! Respect